Opis przypadku
Problemy z właściwym rozpoznaniem zęba przyczynowego
Lek. dent. Natalia Iżowska1
Dr n. med. Katarzyna Brus-Sawczuk2
W pracy przedstawiono opis przypadku pacjentki, u której wystąpiły poważne trudności w ustaleniu zęba przyczynowego. Głównym problemem były obecne w komorach zębiniaki oraz niejednoznaczna reakcja miazgi. W ciągu około miesiąca pojawiły się istotne problemy z ustaleniem przyczyny bólu, choć charakter wskazywał raczej na jego zębopochodne pochodzenie. Artykuł opisuje problemy z kwalifikacją do leczenia, istotność, ale również ograniczenia badań dodatkowych pomocnych do prawidłowej diagnozy, a także przebieg tego leczenia. Po trzech latach od jego zakończenia zęby są stabilne i bez objawów klinicznych.
Dla każdego lekarza praktyka niezwykle ważne jest zebranie dokładnego wywiadu od pacjenta oraz przeprowadzenie skrupulatnego badania przedmiotowego. Wszystko po to, aby po przeanalizowaniu zebranych danych postawić właściwe rozpoznanie oraz wdrożyć jak najszybciej leczenie. Wydaje się to oczywiste, dlaczego więc zdarzają się nam przypadki sprawiające poważne problemy diagnostyczne? Jedną z przyczyn bywają zębiniaki, które mogą opóźnić postawienie właściwego rozpoznania, a dodatkowo utrudniają podjęte leczenie.
Etiologia powstawania i rodzaje zębiniaków
Zębiniaki (dentikle, kamienie miazgi) są to złogi soli mineralnych występujące w miazdze zęba.[1,2] Istnieją dwa kryteria podziału zębiniaków. Ze względu na budowę wyróżniamy zębiniaki prawdziwe, wykazujące strukturę zębiny, i rzekome – zbudowane z koncentrycznie ułożonych blaszek wapniowych wokół obumarłych lub zwapniałych komórek, które nie wykazują budowy zębiny.[1,3] Drugi podział – topograficzny – wyróżnia zębiniaki wolne, przylegające i śródmiąższowe, określając ich stosunek do miazgi i zębiny.[3]
Etiologia powstawania zębiniaków nie została jeszcze do końca wyjaśniona. Wiemy, że mogą one występować zarówno w zębach stałych, mlecznych, zatrzymanych, jak i niedawno wyrżniętych.[4,5] Ponadto, stwierdzono ich występowanie w zębach klinicznie zdrowych, szczególnie często są jednak spotykane w zębach leczonych zachowawczo z dużymi wypełnieniami oraz w wyniku przewlekłych zapaleń miazgi.[6]
Początkowo wszystkie zębiniaki mają postać małych owalnych lub kulistych tworów, które z czasem, w miarę odkładania warstw soli mineralnych, mogą znacznie zwiększać swoje wymiary. Możemy je spotkać zarówno w komorze, jak i w korzeniu zęba, najczęściej w stałych zębach trzonowych i stałych dolnych siekaczach.[7,8]
Diagnostyka i rozpoznanie
Małe zębiniaki z reguły są bezobjawowe, a rozpoznaje się je przypadkowo na zdjęciach rentgenowskich. Wymagają wtedy jedynie obserwacji i okresowych kontroli radiologicznych.[7] Zdarza się jednak, że twory te wraz ze wzrostem objętości zaczynają uc...
