Stomatologia interdyscyplinarna
Wpływ hormonalnych zaburzeń metabolizmu kości na pacjentów z implantami zębowymi
Dr n. med. Krzysztof Wytrychowski1
Dr n. med. Anna Hans-Wytrychowska2
Celem artykułu była ocena wpływu różnych leków oraz rozmaitych chorób na metabolizm kości, a w konsekwencji na stopień przeżycia implantów zębowych. Liczne publikacje wykazują związek pomiędzy stosowaniem leków z grup inhibitorów pompy protonowej oraz selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny a wzrostem odsetka utraty implantów. Oceniono wpływ przewlekłej niewydolności nerek, osteoporozy, cukrzycy, niedoczynności tarczycy oraz niedoboru witaminy D na osteointegrację. Omówiono związek pomiędzy dużymi dawkami bisfosfonianów a częstością występowania martwicy kości szczęki i żuchwy.
Wieloletnia analiza trendów demograficznych wykazuje systematyczne starzenie się populacji krajów rozwiniętych. Według raportu World Health Organization najczęstszymi przewlekłymi chorobami w grupie powyżej 75. r.ż. są:
- choroby sercowo-naczyniowe,
- nowotwory,
- choroby układu oddechowego,
- cukrzyca,
- marskość wątroby,
- choroby zapalne stawów,
- choroby otępienne.[1]
Równocześnie rośnie liczba implantów wszczepianych u coraz starszych pacjentów.[2] W badaniu obejmującym ogólną populację Szwajcarii stwierdzono systematyczny spadek od 1992 roku średniej liczby brakujących zębów z 5 do 3. Jednocześnie w latach 2002-2012 odsetek pacjentów z co najmniej jednym implantem zębowym wzrósł z 3,2 do 9,8 proc.[3] Zastąpienie utraconych zębów implantami jest sprawdzoną od wielu lat metodą leczenia, charakteryzującą się niewielkim odsetkiem powikłań i długim okresem przeżycia implantu. Metaanaliza obejmująca wieloletnią obserwację łącznie 7711 implantów przez średni okres 13,4 roku wykazała średnią przeżywalność implantów na poziomie 94,6 proc.[4] Szybki wzrost liczby implantów w populacji osób w wieku średnim i starszym stawia nowe wyzwania i problemy przed współczesną stomatologią. Publikacje dotyczące czasu przeżycia implantów najczęściej obejmują okres 1-5 lat; znacznie mniej jest dostępnych danych dotyczących przeżycia 10-letniego. Większość badań dotyczy pacjentów poniżej 70. r.ż.[5] Na przeżywalność implantów w wieku średnim i starszym wpływa wiele czynników, w tym zależne od pacjenta (wiek, płeć, używki, choroby towarzyszące, stopień higieny jamy ustnej).
U starszych pacjentów powikłania okołooperacyjne mogą być związane z mniejszą masą kostną żuchwy i szczęki. Z wiekiem wzrasta liczba czynników systemowych mających wpływ na osteointegrację i przeżywalność implantów: choroby towarzyszące, polipragm...
Osteocyty odgrywają kluczową rolę w metabolizmie tkanki kostnej, w istotny sposób wpływając na osteointegrację. Osteoblasty dojrzałe, ich prekursorzy oraz aktywowane limfocyty T są głównym źródłem RANKL (Receptor Activator for Nuclear Factor κ B L...
