Rekomendacje

Postępowanie w przypadku podejrzenia zakażenia układu moczowego u dzieci i młodzieży zależy od oceny ryzyka wystąpienia zakażenia i ryzyka rozwoju istotnych klinicznie powikłań.

Takie podejście pozwala na wyodrębnienie dzieci wymagających szczególnie rozbudowanej diagnostyki i intensywnego leczenia, i tych, które nie wymagają rozszerzonej diagnostyki. Dlatego w obecnie opracowywanych rekomendacjach odchodzi się od ujednoliconego schematu postępowania diagnostycznego i terapeutycznego, ale zaleca postępowanie uwzgledniające ocenę wymienionych ryzyk.

Rozpowszechnienie ultrasonograficznych badań prenatalnych spowodowało, że coraz więcej wad układu moczowego rozpoznawanych jest wewnątrzmacicznie. Dzieci z podejrzeniem wady trafiają pod opiekę specjalistów nefrologii i urologii jeszcze przed wystąpieniem pierwszego epizodu zakażenia układu moczowego. W ostatniej dekadzie opublikowano wyniki badań prospektywnych, w tym badań z randomizacją, oceniających efekty leczenia farmakologicznego i zabiegowego oraz przewlekłej profilaktyki przeciwbakteryjnej. Na ich podstawie opracowano zasady postępowania w zakażeniach układu moczowego w zależności od towarzyszących powikłań. Do najistotniejszych wytycznych należy zaliczyć:

• zalecenia National Institute for Health and Clinical Excellence (tzw. zalecenia NICE) opublikowane w 2007 r. w Wielkiej Brytanii
• zalecenia American Academy of Pediatrics (AAP) z 2011 r.
• zalecenia Włoskiego Towarzystwa Nefrologii Dziecięcej z 2011 r.
• zasady postępowania przedstawione w podręczniku nefrologii dziecięcej, rekomendowanym przez International Pediatric Nephrology Association (IPNA), opublikowane w 2010 r.

Ponadto powstały liczne zalecenia eksperckie oraz przeglądy piśmiennictwa Cochrane. W 2010 r. opublikowano wyniki badania Swedish Reflux Trial.

Podstawy diagnostyki zakażeń układu moczowego

Wymienione zalecenia i rekomendacje, chociaż różnią się nieco w szczegółach, opierają się na tych samych założeniach i w odniesieniu do postępowania diagnostycznego:

• precyzują zasady oceny prawdopodobieństwa wystąpienia zakażenia układu moczowego
• różnicują ryzyko zakażenia układu moczowego w zależności od wieku chorego i rodzaju zakażenia (złożone czy proste)
• wskazują, że ocena odległego rokowania powinna opierać się na ocenie struktury i czynności nerek.

Omawiane zalecenia, w odróżnieniu od wcześniejszej praktyki, przypisują mniejszą rangę rozbudowanej diagnostyce obrazowej dolnych dróg moczowych (cystografia mikcyjna). Wskazują na konieczność ograniczenia wskazań do badań radiologicznych. Podkreś...