Wstęp

Informacje podstawowe

Definicja. Zawał mięśnia sercowego z uniesieniem odcinka ST (STEMI – ST elevation myocardial infarction) jest zespołem klinicznym spowodowanym zamknięciem naczynia wieńcowego, które prowadzi do odcinkowej martwicy mięśnia sercowego oraz uwalnia swoiste markery martwicy komórek miokardium. W zapisie EKG jest widoczne przetrwałe uniesienie odcinka ST (>20 min).

Częstość występowania. Liczba ostrych zespołów wszystkich typów w Polsce sięga 250 tys. rocznie, z czego ok. 100 tys. to STEMI. Śmiertelność przedszpitalna w STEMI przekracza 30%, głównie z powodu migotania komór.

Patogeneza. Zamknięcie światła naczynia wieńcowego przez zakrzep powstający w miejscu pęknięcia tzw. niestabilnej blaszki miażdżycowej powoduje zawał mięśnia sercowego. Może mu towarzyszyć skurcz naczynia i mikrozatorowość obwodowa. W czasie 15-30 min od ustania przepływu krwi rozwija się martwica komórek miokardium, postępująca od warstwy podwsierdziowej do nasierdzia. Jej wielkość i szybkość zależy od miejsca zamknięcia naczynia (odcinek proksymalny, dystalny) i od wielkości krążenia obocznego.

Definicja zawału mięśnia sercowego wg Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (2012 r.)

Ostry zawał serca to objawy kliniczne ostrego niedokrwienia mięśnia sercowego wraz z dowodami jego martwicy. Wyróżnia się następujące postacie zawału:

1. Wzrost wartości biomarkera (preferowana troponina sercowa - Tn) powyżej górnej granicy wartości referencyjnej oraz co najmniej jedno z następujących kryteriów:

• objawy niedokrwienia mięśnia sercowego

• nowe (lub przypuszczalnie nowe) zmiany odcinka ST–T lub nowy blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB)

• nowe patologiczne załamki Q w EKG;

• nowy ubytek żywotnego mięśnia sercowego lub nowe odcinkowe zaburzenia kurczliwości w badaniach obrazowych

• zakrzep w tętnicy wieńcowej widoczny w koronarografii/angio-CT lub podczas autopsji.

2. Nagły zgon sercowy z objawami wskazującymi na niedokrwienie mięśnia sercowego i zmianami w EKG (niedokrwienie, LBBB), jeśli wystąpił przed oznaczeniem Tn lub nim stężenie Tn we krwi uległo zwiększeniu.

3. Zawał związany z przezskórną interwencją wieńcową (PCI) – 5-krotny wzrost wartości Tn (jeśli wyjściowo prawidłowa) lub wzrost wartości Tn o więcej niż 20% (jeśli wyjściowa podwyższona) oraz przynajmniej jedno z poniższych:

• objawy niedokrwienia

• nowe zmiany niedokrwienne w EKG

• obraz angiograficzny zgodny z powikłaniami zabiegu

• nowy ubytek żywotnego mięśnia/odcinkowe zaburzenia kurczliwości w badaniach obrazowych.