Noworodek matki chorej na AIDS lub HIV(+)

Transmisja zakażenia

Główną drogą zakażenia HIV u dzieci jest transmisja wirusa od matki do dziecka. Zakażenie może być przeniesione podczas ciąży, porodu lub karmienia piersią.

Przebieg porodu

Matka HIV(+) powinna być przebadana w kierunku gruźlicy oraz WZW B i C.

Oddział, na którym odbywa się planowe rozwiązanie ciąży kobiety HIV(+), powinien zapewnić leki dla matki i dziecka.

Ciążę należy zakończyć cięciem cesarskim.

Postępowanie z noworodkiem

Stosowanie wielolekowej terapii przeciwwirusowej u matki podczas ciąży i porodu oraz u dziecka przez 4–6 tygodni po urodzeniu, elektywne cięcie cesarskie oraz zaniechanie karmienia piersią zmniejsza ryzyko zakażenia dziecka do poziomu poniżej 1%. Zagrożeniem dla noworodka jest nierozpoznanie u matki lub nieujawnienie przez nią zakażenia HIV i przez to brak właściwego postępowania.

Postępowanie w pierwszej dobie

Postępowanie u noworodka polega na:

• wykąpaniu natychmiast po urodzeniu

• odessaniu wód płodowych i śluzu z górnych dróg oddechowych

• umieszczeniu w systemie rooming-in z matką oraz innymi noworodkami

• zaszczepieniu przeciw WZW B w ciągu 24 godzin

• podaniu immunoglobuliny anty-HBs (w ciągu 12 godzin), jeśli matka jest HBs(+)

• podaniu leków przeciwwirusowych w ciągu 24 godzin – zwykle matka ma je przy sobie z dokładną informacją od lekarza prowadzącego; jeśli tak nie jest, należy niezwłocznie skontaktować się z ośrodkiem chorób zakaźnych leczącym pacjentów z HIV i sprowadzić leki dla noworodka.

Noworodka nie wolno:

• karmić piersią (wirus HIV może zostać przekazany z pokarmem)

• szczepić przeciwko gruźlicy szczepionką BCG (przeciwwskazanie bezwzględne).

Badania kontrolne u noworodka

Należy wykonać:

• morfologię krwi obwodowej z rozmazem (do 2 doby życia)

• pierwsze badanie w kierunku HIV (do 5 doby życia)

– oznaczenie liczby limfocytów CD4

– oznaczenie liczby limfocytów CD8

– hodowla wirusa

– reakcja łańcuchowa polimerazy (PCR – polymerase chain reaction).

Pobraną sterylnie krew należy w ciągu 24 godzin przesłać do Pracowni Diagnostyki Molekularnej Wojewódzkiego Szpitala Zakaźnego w Warszawie.

Dalsze leczenie

Noworodka należy skierować do ośrodka referencyjnego. Pierwsza wizyta powinna się odbyć nie później niż w 14 dobie życia dziecka.

Zakażenie Chlamydia trachomatis

Noworodek może przebywać z matką i innymi noworodkami w systemie rooming-in. Można karmić piersią.

Nie udowodniono skuteczności miejscowego stosowania erytromycyny w kroplach do oczu w zapobieganiu zapaleniu spojówek u noworodka.