Wstęp

Alkoholizm powinien być głównym problemem instytucji odpowiedzialnych za zdrowie publiczne. Ekonomiczne i zdrowotne konsekwencje alkoholizmu wydają się niedoszacowane. Wydatki z powodu uzależnienia od alkoholu wynoszą w USA ok. 15% budżetu ochrony zdrowia. W Polsce nie prowadzi się badań na ten temat, lecz koszty muszą być znaczne, ponieważ problemy związane z somatycznymi i psychicznymi konsekwencjami nadmiernego spożycia alkoholu występują aż u 20-30% pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej. W Polsce nadużywanie alkoholu ma status choroby społecznej.

Zwiększona umieralność alkoholików jest wynikiem ponad 60 chorób (nowotworowych, neuropsychicznych, sercowo-naczyniowych) oraz zwiększonego ryzyka niezamierzonych i zamierzonych urazów ciała. Ryzyko patologii narządowych koreluje wykładniczo z ilością wypijanego alkoholu. Wyjątkiem jest choroba wieńcowa, w której funkcja ta przyjmuje kształt krzywej J – umiarkowane ilości alkoholu (10-20 g/24 h) działają ochronnie, a duże (>70 g/24 h) sprzyjają rozwojowi miażdżycy naczyń wieńcowych. Od dawna znany jest związek alkoholu z rakiem jamy ustnej, gardła i przełyku. Ostatnio zwrócono też uwagę na rolę alkoholu w rozwoju raka piersi u kobiet oraz raka jelita grubego i trzustki.

Alkohol jest toksyną wielonarządową, jednak to wątroba z racji położenia i zasobów enzymatycznych jest najbardziej narażona na jego szkodliwe działanie. Toksyczność wątrobowa zależy od:

• dobowego spożycia etanolu
• indywidualnej wrażliwości
• czasu trwania alkoholizmu
• stanu odżywienia pacjenta.
  
  

Mimo że toksyczny wpływ alkoholu na wątrobę jest znany od tysiącleci, to dopiero ostatnio poznano mechanizmy, w jakich związek tej uszkadza wątrobę.

Pacjenci z alkoholową chorobą wątroby mają skłonność do infekcji bakteryjnych z powodu niedożywienia, marskości wątroby i przyczyn jatrogennych. Zakażenia bakteryjne są jedną z głównych przyczyn zgonu tych chorych. Zakażeniu ulega najczęściej płyn puchlinowy, płuca, drogi moczowe oraz skóra i tkanka podskórna podudzi.

Definicja

Alkoholowa choroba wątroby (ALD – alcoholic liver disease) jest uszkodzeniem wątroby spowodowanym nadmiernym spożywaniem alkoholu. Może ono przybierać postać stłuszczenia, włóknienia, zapalenia lub marskości. Próg wątrobowej toksyczności alkoholu jest trudny do ustalenia, w dużej mierze jest cechą indywidualną.

Epidemiologia

Spożycie alkoholu

Alkohol jest najpowszechniej używanym środkiem psychoaktywnym. O jego popularności decyduje dostępność, legalność zakupu i niska cena. Wśród osób pijących alkohol w sposób szkodliwy dla zdrowia dominują mężczyźni (w USA stosunek płci jest jak 6:1)...