Od kardiologa do dermatologów

Skórna manifestacja chorób układu krążenia

Lek. med. Alicja Stępień-Wałek1, prof. dr hab. med. Beata Wożakowska-Kapłon1,2

I Klinika Kardiologii, Świętokrzyskie Centrum Kardiologii1
Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Nauk o Zdrowiu2

Adres do korespondencji: Prof. dr hab. med. Beata Wożakowska-Kapłon, I Kliniczny Oddział Kardiologii, Świętokrzyskie Centrum Kardiologii, Wojewódzki Szpital Zespolony, Ul. Grunwaldzka 45, 25-736 Kielce, tel. 41 367 15 10, e-mail: bw.kaplon@poczta.onet.pl

Nawet najbardziej zaawansowane metody obrazowe nie mogą zastąpić badania lekarskiego oraz dokładnego oglądu skóry i śluzówek pacjenta

Częstym objawem chorób układu krążenia są zmiany skóry i śluzówek, mogące świadczyć o zaawansowaniu choroby podstawowej.

Choroby układu krążenia mogą, oprócz zmian w kolorze skóry, manifestować się także zwiększonym wydzielaniem potu, wybroczynami na skórze oraz zmianami paliczków kończyn, tj. pałeczkowatymi palcami dłoni i stóp.

Wygląd kończyn

Różne wrodzone i nabyte wady serca wiążą się z charakterystycznymi zmianami na kończynach. Pacjenci z zespołem Holt-Orama (ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej z towarzyszącymi zniekształceniami kośćca) często mają kciuk z dodatkowym paliczkiem. Jednocześnie pacjenci ci mogą wykazywać zniekształcenia kości promieniowej i łokciowej, powodujące trudności w supinacji i pronacji kończyny.[1,2]

Arachnodaktylia jest charakterystyczna dla zespołu Marfana. Niebolesne, niezapalne, bez świądu, obrzęki Quinckego niepoddające się uciskowi i najczęściej obejmujące twarz, kończyny i okolice stawów, mogą być związane z podawaniem leków sercowo-naczyniowych. Zaczerwienienie skóry może towarzyszyć niedomykalności zastawki aorty. Zaróżowienie dłoni i zasinienie stóp może być objawem drożnego przewodu tętniczego z odwróconym przeciekiem wywołanego nadciśnieniem płucnym.[1,2]

Pałeczkowatość palców rąk i stóp

Pałeczkowatość palców jest charakterystyczna dla sinicy centralnej (wrodzone sinicze wady serca lub choroby płuc przebiegające z hipoksją). W cięższych postaciach pałeczkowatości występują zmiany kostne, tj. osteoartropatia przerostowa. Zmiany te obejmują końce palców, a w rzadkich przypadkach nawet nadgarstki, stawy skokowe, łokciowe i kolanowe.[1,3]

Guzki Oslera są małymi, tkliwymi w dotyku, fioletowo-rumieniowatymi uszkodzeniami skóry spowodowanymi zakażonymi mikrozatorami. Występują najczęściej na opuszkach palców rąk albo stóp i na dłoniach lub podeszwach, podczas gdy zmiany Janewaya są nieznacznie uniesionymi, niebolesnymi podczas dotyku zmianami krwotocznymi na dłoniach i podeszwach. Obydwie te zmiany, podobnie jak wybroczyny, występują u pacjentów z infekcyjnym zapaleniem wsierdzia. Kiedy wybroczyny występują pod płytką paznokci, nazywane są krwotokami odłamkowymi.[4,5]

Zmiany skóry i śluzówek w chorobach układu krążenia

Sinica to fioletowoniebieskawe zabarwienie skóry i błon śluzowych w wyniku zwiększenia ilości odtlenowanej hemoglobiny we krwi włośniczkowej (> 5g/dl) lub obecności hemoglobiny patologicznej (najczęściej methemoglobiny w stężeniu > 0,5 g/dl). Sini...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zmiany skóry i śluzówek w chorobach układu krążenia

Sinica to fioletowoniebieskawe zabarwienie skóry i błon śluzowych w wyniku zwiększenia ilości odtlenowanej hemoglobiny we krwi włośniczkowej (> 5g/dl) lub obecności [...]

Choroby manifestujące się objawami na skórze

To wywołany przez drobnoustroje proces zapalny warstwy nabłonka wyściełającego serce. Charakterystyczna zmiana chorobowa, zwana wegetacją, jest różnej wielkości bezkształtną masą płytek [...]

Podsumowanie

Wiele chorób kardiologicznych przebiega ze zmianami skórnymi. Niekiedy zmiany te należą do wczesnych objawów chorób układu krążenia, np. niewydolności serca czy [...]
Do góry