Ultrasonografia w diagnostyce łożyska wrośniętego

Mariola Ropacka-Lesiak

Klinika Perinatologii i Ginekologii, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Adres do korespondencji: Prof. dr hab. n. med. Mariola Ropacka-Lesiak, Klinika Perinatologii i Ginekologii, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, ul. Polna 33, 60-535 Poznań; e-mail: mariolaropacka@poczta.onet.pl

Ginekologia po Dyplomie 2014;16(5):35-43

Wprowadzenie

 Nieprawidłowa implantacja łożyska jest groźnym powikłaniem ciąży, którego częstość występowania wzrasta w ostatnim czasie ze względu na zwiększającą się liczbę cięć cesarskich i innych zabiegów operacyjnych na mięśniu macicy. Jest rezultatem nieprawidłowej inwazji trofoblastu do tkanek matczynych i przekroczenia przez kosmki fizjologicznej granicy między doczesną a mięśniówką macicy. Częstość występowania nieprawidłowej implantacji łożyska ocenia się na 1/500-1/2500 porodów.1 W piśmiennictwie wyróżnia się trzy typy nieprawidłowej implantacji, a głębokość penetracji kosmków pozwala na wyróżnienie:

  • łożyska przyrośniętego (placenta accreta) – kosmki nie wrastają w mięśniówkę macicy
  • łożyska wrośniętego (placenta increta) – kosmki wrastają w mięśniówkę macicy
  • łożyska przerośniętego (placenta percreta) – kosmki przekraczają ścianę macicy

W piśmiennictwie coraz częściej unika się tradycyjnego podziału (przedstawionego powyżej), określając każdy rodzaj nieprawidłowej implantacji, jako „morbidly adherent placenta” lub po prostu „placenta accreta”. Taką nomenklaturę stosuje się dlatego, że każdy rodzaj nieprawidłowej implantacji związany jest z wystąpieniem obfitego, zagrażającego życiu krwawienia przy próbie oddzielenia łożyska. Zagrożenia wynikające z tego powikłania to oczywiście krwotok zagrażający życiu, wstrząs hipowolemiczny, zaburzenia krzepnięcia, w tym rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (DIC), oraz histerektomia połogowa wykonywana w trybie nagłym.

Kto może odnieść korzyści z zastosowania ultrasonografii w diagnostyce nieprawidłowej implantacji łożyska

Ultrasonografia jest dostępną i relatywnie tanią metodą diagnostyczną, która może znaleźć szerokie zastosowanie w diagnostyce nieprawidłowej implantacji łożyska. Jako metoda przesiewowa stosowana jest jednak głównie w grupie dużego ryzyka.1

Czynnikami ryzyka nieprawidłowej implantacji łożyska są: łożysko przodujące, operacje chirurgiczne na mięśniu macicy, liczne wielorództwo, wiek >35 lat, uszkodzenie endometrium (np. łyżeczkowanie ścian jamy macicy) lub zapalenie błony śluzowej macicy, mięśniaki podśluzówkowe, a także stosowanie technik wspomaganego rozrodu.1

Dokładana etiologia inwazji kosmków na poziomie molekularnym nie została dotąd wyjaśniona, choć postuluje się, że może być ona związana z nieprawidłowościami w obrębie doczesnej podstawnej. W obrazie histologicznym charakterystyczny jest brak wars...

Jakie techniki obrazowania należy zastosować

Ultrasonografia jest szeroko rozpowszechnioną metodą diagnostyczną stosowaną w ciąży do oceny anatomii płodu i weryfikacji jego stanu, a także wykorzystywaną do oceny lokalizacji oraz morfologii łożyska. Coraz częściej można znaleźć w piśmiennictw...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Kiedy należy rozpocząć diagnostykę

U pacjentek z grupy dużego ryzyka nieprawidłowej implantacji łożyska badania przesiewowe należy rozpocząć już w I trymestrze ciąży. Jest to bardzo ważny okres, ponieważ lokalizacja [...]

Jak wygląda prawidłowa granica między łożyskiem i mięśniówką macicy

Dokładna ocena łożyska powinna być integralną częścią każdego położniczego badania ultrasonograficznego. Wiedza o prawidłowej anatomii łożyska, jak również jego patologii, jest konieczna do [...]

Jak rozpoznać nieprawidłową implantację łożyska w USG

Diagnostyka nieprawidłowej implantacji jest trudna technicznie. Żadna z technik obrazowania nie charakteryzuje się 100% czułością w wykrywaniu tej patologii, a ostateczne rozpoznanie jest ustalane [...]

Czy możliwa jest diagnostyka głębokości inwazji kosmków

Wong i wsp. ocenili czułość, swoistość oraz pozytywną i negatywną wartość predykcyjną poszczególnych parametrów ultrasonograficznych w prognozowaniu głębokości penetracji kosmków w mięsień macicy.10 Analizowane parametry: [...]

Postępowanie

Postępowanie w przypadku podejrzenia nieprawidłowej implantacji łożyska powinno obejmować diagnostykę ultrasonograficzną, tj. badanie USG w I, II i III trymestrze ciąży oraz w trakcie przyjęcia [...]

Podsumowanie

Badanie USG z użyciem kolorowego doplera pozostaje obecnie badaniem z wyboru, do momentu uzyskania dalszych doświadczeń i/lub uściślenia kryteriów ustalania rozpoznania na podstawie [...]
Do góry