Leczenie zaburzeń nastroju i pamięci w okresie menopauzy

Nanette F. Santoro, MD, Małgorzata E. Skaznik-Wikiel, MD

Dr Santoro, professor, E. Stewart Taylor Chair of Obstetric and Gynecology, University of Colorado School of Medicine, Aurora.

Dr Skaznik-Wikiel, Fellow, Reproductive an Endocrinology, University of Colorado, Denver.

Dr Santoro zgłasza konflikt interesów związany z posiadaniem akcji firmy Menogenix i realizacją zainicjowanego przez siebie grantu finansowango przez firmę Bayer Inc.

Dr Skaznik-Wikiel nie zgłasza żadnego konfliktu interesów w związku z treścią tego artykułu.

Ginekologia po Dyplomie 2015;17(1):13-18

Wiele kobiet skarży się na pogorszenie funkcji poznawczych w okresie menopauzy. W artykule podano wskazówki, jak odróżnić, które z tych zmian są normalne, a które wykraczają poza normę, i w jaki sposób je leczyć.

Ponad 20% populacji Stanów Zjednoczonych doświadczy epizodu depresji, przy czym jego ryzyko jest dwukrotnie większe u kobiet niż u mężczyzn.1 W kilku dużych prospektywnych badaniach wykazano zwiększone ryzyko obniżenia nastroju i wystąpienia epizodu dużej depresji w okresie menopauzy.2-5 Do czynników ryzyka obniżenia nastroju w okresie menopauzy należą: depresja w wywiadzie, bezsenność, stresujące wydarzenia życiowe, niewystarczające wsparcie społeczne, podwyższony wskaźnik masy ciała, aktualne palenie papierosów, młodszy wiek, przynależność do rasy afroamerykańskiej.

Znaczenie mają także zmiany hormonalne w okresie menopauzy, na co dowodem jest zwiększone ryzyko depresji w zależności od wahań stężenia estrogenów, większego stężenia FSH i menopauzy chirurgicznej. Objawy depresji przeważnie poprzedzają uderzenia gorąca u kobiet, u których występują obydwa rodzaje objawów.6

Podczas fizjologicznego procesu starzenia, począwszy od około 50 r.ż., dochodzi do stopniowego osłabienia niektórych funkcji poznawczych. Wiele kobiet w okresie menopauzy skarży się na zmiany funkcji poznawczych, przy czym większość opisuje pogorszenie pamięci werbalnej. W jednym badaniu, które dotyczyło 205 kobiet w okresie menopauzy, 72% uczestniczek relacjonowało pewne subiektywne problemy z pamięcią.7 Objawy częściej były związane z odczuwaniem stresu lub objawami depresji niż okresem okołomenopauzalnym. Zaburzenia poznawcze ogólnie rzec biorąc częściej występowały we wczesnym okresie menopauzy. Kobiety, które stosowały jakąkolwiek formę terapii hormonalnej przed wystąpieniem ostatniej miesiączki, wypadały lepiej w testach oceniających pamięć w porównaniu z kobietami, które rozpoczęły leczenie po menopauzie.8 Nie wiadomo, czy kobiety doświadczające zaburzeń funkcji poznawczych w okresie menopauzy są bardziej narażone na rozwój tego rodzaju zaburzeń w późniejszym okresie życia.

Trzeba pamiętać, że niektóre postacie zaburzeń funkcji poznawczych, nazywane zbiorczo łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych (mild cognitive impairment, MCI), są uważane za objawy bardzo wczesnych otępień. MCI i otępienia bardzo rzadko występują u osób przed 50 r.ż., jednak ich ryzyko istotnie rośnie z wiekiem. U osób powyżej 65 r.ż. ryzyko rozwoju otępienia przekracza 10%.9

Najczęstszą postacią otępienia jest choroba Alzheimera, mogą jednak wystąpić także inne postacie z różnymi objawami, takie jak otępienie naczyniopochodne, otępienie z ciałami Lewy’ego i otępienie czołowo-skroniowe. U części osób z MCI może nigdy n...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Rozpoznanie

Wiele kobiet z objawami depresji nie szuka pomocy psychiatrycznej lub nie ma do niej dostępu, co powoduje, że pozostają one niezdiagnozowane i/lub [...]

Leczenie

Leczenie pierwszego rzutu w epizodzie dużej depresji może obejmować psychoterapię, farmakoterapię lub połączenie obydwu tych metod. Metoda leczenia często zależy od preferencji [...]
Do góry