Diabetologia

Stan przedcukrzycowy

dr hab. n. med. Aleksandra Araszkiewicz

Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Szpital Miejski im. Franciszka Raszei

Adres do korespondencji: dr hab. n. med. Aleksandra Araszkiewicz, Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii UM w Poznaniu, Szpital Miejski im. Franciszka Raszei, ul. Mickiewicza 2, 60-834 Poznań

Osoby ze stanem przedcukrzycowym są obciążone zwiększonym ryzykiem rozwoju cukrzycy oraz chorób układu krążenia. Ważna jest edukacja pacjentów w zakresie modyfikacji stylu życia oraz obserwacja w kierunku czynników ryzyka miażdżycy. W postępowaniu farmakologicznym stosuje się metforminę.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien:

• rozpoznać stan przedcukrzycowy

• wdrożyć diagnostykę wykluczającą cukrzycę

• poinformować chorego o dalszej strategii postępowania w celu zapobieżenia rozwojowi cukrzycy

Wprowadzenie

Cukrzyca należy do najczęściej występujących na świecie chorób metabolicznych. Cukrzyca typu 2 stanowi 85% wszystkich przypadków tej choroby. Częstość cukrzycy stale wzrasta i w krajach rozwiniętych wynosi 5-10%. Liczba chorych na cukrzycę w Polsce wynosi ponad 2,5 miliona. Szacowanie liczby chorych na cukrzycę typu 2 jest utrudnione ze względu na wieloletni, często bezobjawowy przebieg choroby. Dlatego też istotne jest aktywne wykrywanie cukrzycy oraz stanu przedcukrzycowego (prediabetes) w grupach zwiększonego ryzyka. Do stanu przedcukrzycowego zalicza się nieprawidłową glikemię na czczo (IFG – impaired fasting glucose) oraz nieprawidłową tolerancję glukozy (IGT – impaired glucose tolerance). Pacjenci z IFG lub IGT mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy oraz chorób układu krążenia. Edukacja tych osób w zakresie modyfikacji stylu życia, obserwacja w kierunku czynników ryzyka miażdżycy, a także rozważenie zastosowania metforminy należą do podstawowych działań prewencyjnych w stanie przedcukrzycowym.

Rozpoznanie i definicja stanu przedcukrzycowego

Rozpoznanie cukrzycy i stanu przedcukrzycowego ustalane jest na podstawie wyników badań laboratoryjnych glikemii. Pomiar glikemii należy przeprowadzać w osoczu krwi żylnej. Do stanu przedcukrzycowego zalicza się nieprawidłową glikemię na czczo (IFG), czyli glikemię 100-125 mg/dl, oraz nieprawidłową tolerancję glukozy (IGT). Do rozpoznania IGT konieczne jest przeprowadzenie doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT – oral glucose tolerance test), w którym glikemia w 120 minucie testu będzie wynosiła 140-199 mg/dl.1 IFG lub IGT mogą występować samodzielnie lub współwystępują równocześnie. Nie zawsze wyniki te są ze sobą powiązane i w pewnym zakresie badania glikemii na czczo i w OGTT pozwalają na wykrycie zaburzeń metabolizmu glukozy w innych grupach pacjentów. Test tolerancji glukozy jest szczególnie przydatny u osób starszych i szczupłych.2

Cukrzyca typu 2 przez wiele lat może przebiegać bezobjawowo. Dlatego też niezwykle istotne jest, aby u osób z grup zwiększonego ryzyka rozwoju cukrzycy prowadzić raz w roku badania przesiewowe zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Diabetologi...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Zalecenia u osób ze stanem przedcukrzycowym

Osoby ze stanem przedcukrzycowym jako obciążone zwiększonym ryzykiem cukrzycy powinny być edukowane w zakresie modyfikacji stylu życia. Nieprawidłowe nawyki żywieniowe prowadzące do [...]

Postępowanie farmakologiczne w stanie przedcukrzycowym

Przeprowadzono kilka badań klinicznych oceniających wpływ interwencji farmakologicznej na prewencję cukrzycy u osób z nieprawidłową tolerancją glukozy. W badaniu STOP-NIDDM wykazano, że stosowanie akarbozy [...]

Postępowanie w stanie przedcukrzycowym a zapobieganie chorobom układu krążenia

Istnieje ścisły związek pomiędzy występowaniem cukrzycy a zapadalnością na choroby układu krążenia.18 Cukrzyca typu 2, charakteryzująca się insulinoopornością i kompensacyjną hiperinsulinemią, jest powiązana [...]

Podsumowanie

Wyodrębnienie w zaburzeniach metabolizmu glukozy stanu przedcukrzycowego pozwala na wczesne rozpoczęcie działań prewencyjnych w tej grupie osób. Niezbędne jest prowadzenie testów przesiewowych w grupach [...]
Do góry