Radiologia

Ból pleców

dr n. med. Magdalena Zagrodzka1

dr n. med. Jacek Brzeziński1

Maciej Lichtarski2

tech. Anna Bondyra1

1 AFFIDEA Polska, Mazowieckie Centrum Medyczne, Pracownia Rezonansu Magnetycznego w Warszawie

2 Student 4 roku I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego

Adres do korespondencji: dr n. med. Magdalena Zagrodzka, e-mail: m.zagrodzka@gmail.com

Drogie Koleżanki i Koledzy,

przedstawiamy Państwu problematykę diagnostyki bólu pleców okiem radiologa na przykładzie opisów przypadków z dwu powodów.

Pierwszym jest fakt, iż w ciągu całego życia ponad 80% populacji zgłasza ból pleców. Jednym słowem trudno znaleźć jakiegokolwiek lekarza, który nie miałby w swojej praktyce pacjenta zgłaszającego ból pleców jako jeden z objawów.

Drugim powodem – wynikającym zapewne po części z pierwszego – jest wcale nie tak rzadko spotykane niedoszacowywanie patologii krążka międzykręgowego u osób młodych.

Opisy przypadków trojga młodych pacjentów odsyłanych przez kolejnych lekarzy do leczenia zachowawczego po wykonaniu jedynie badania rentgenowskiego mogą dziwić, ale jednocześnie są dowodem na to, jak trudna jest diagnostyka jednej z najczęściej występujących patologii. Młody wiek pacjenta dość często usypia naszą czujność, a w konsekwencji chory trafia do pracowni rezonansu magnetycznego z własnej inicjatywy. Na szczęście dostęp do techniki MR jest w Polsce coraz powszechniejszy i, jak widać na przedstawionych przykładach, przekłada się na szybkie wdrożenie leczenia.

Kilka słów o etiologii dyskopatii

Dyskopatie związane są głównie ze zwyrodnieniem krążka międzykręgowego, najczęściej na tle troficznym. Wraz ze starzeniem się ulega on zmianom morfologicznym, zwiększającym możliwość wystąpienia patologii.1 Struktury jądra miażdżystego i pierścienia włóknistego praktycznie nie mają własnego unaczynienia i korzystają z włośniczek wywodzących się z trzonów kręgów. In vitro komórki te są bardzo podatne na hipoksje oraz niskie pH.2 Jądro miażdżyste składa się z komórek chrząstkopodobnych, wody, kolagenu typu II i agregatów proteoglikanowych, utrzymujących odpowiednią wysokość krążka i prawidłowe ciśnienie osmotyczne. Ich utrata wraz z degeneracją krążka międzykręgowego powoduje zmianę rozkładu sił nacisku w kierunku pierścienia włóknistego, doprowadzając do jego osłabienia poprzez pęknięcia promieniste.3 Dodatkowo następuje zwiększenie ilości kolagenu powodujące włóknienie krążka.1 Udowodniono, że nadmierne obciążanie kręgosłupa podczas wykonywanej pracy przyspiesza proces degeneracyjny.4 Natomiast dziedziczność odgrywa główną rolę w osobniczej podatności na zwyrodnienie, szczególnie silnie powiązanej ze zmianami w młodym wieku.5 Coraz większe zainteresowanie budzą skłonności genetyczne, takie jak powiązanie odmian sulfotransferazy węglowodanowej, odpowiedzialnej za metabolizm proteoglikanów, z większą podatnością na przedwczesne zwyrodnienie tarcz międzykręgowych.6 Warto zaznaczyć, że wiele z tych zmian przebiega bez objawów ze względu na unerwienie jedynie 1/3 zewnętrznej powierzchni pierścienia włóknistego, choć w zwyrodniałych dyskach może być silniej rozwinięte.1 Elementy krążka międzykręgowego wydostające się poza przestrzeń międzykręgową mogą skutkować uciśnięciem korzeni nerwów rdzeniowych lub innych struktur kanału rdzeniowego (ryc. 1).

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Epidemiologia

Wyniki badań wykazują, że problem bólu pleców dotyka aż 70-85% społeczeństwa i jest jedną z głównych przyczyn obniżenia aktywności u osób <45 r.ż. Większość [...]

Stadia patomorfologiczne krążków międzykręgowych

Według wytycznych North American Spine Society, American Society of Spine Radiology i American Society of Neuroradiology wyróżnia się cztery stadia patomorfologiczne krążków [...]

Leczenie

Przebieg naturalny nieleczonej przepukliny dyskowej jest korzystny, a leczenie rzadko bywa wskazane przed upływem 6-12 tygodni. Wskazaniami do wcześniejszej interwencji operacyjnej jest [...]

Opisy przypadków

<<>> Kobieta, 29 lat, pracownica sklepu wielkopowierzchniowego znanej sieci handlowej zgłosiła się do szpitalnego oddziału ratunkowego (SOR) z ostrym bólem promieniującym [...]

PODSUMOWANIE

1. Populacja młodych pacjentów z patologiami krążków w zaawansowanym stadium stanowi coraz większy odsetek osób zgłaszających się na badanie kręgosłupa metodą MR.
Do góry