Aktualne wytyczne

Wczesny rak piersi – uzupełniające leczenie systemowe

Dr hab. med. Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz, prof. GUMed

Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Adres do korespondencji: Dr hab. med. Marzena Wełnicka-Jaśkiewicz, prof. GUMed. Klinika Onkologii i Radioterapii Uniwersyteckie Centrum Kliniczne, ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk, tel. 58 349 22 71, faks 58 349 22 15, e-mail: onkol@gumed.edu.pl

W ostatnim dziesięcioleciu w większości krajów odnotowano zauważalny spadek umieralności z powodu raka piersi. Dotyczy to również Polski, gdzie mimo szybkiego wzrostu zachorowań obserwuje się tendencję spadkową.[1] Złożyło się na to wiele czynników, z których za najistotniejsze uważa się zakrojone na szeroką skalę przesiewowe badania oraz wprowadzanie nowych leków, w tym trastuzumabu. Dzięki tym działaniom znacząco wzrosła liczba chorych z rozpoznaniem wczesnego raka piersi, w Polsce na przestrzeni dziesięciu lat liczba ta zwiększyła się z 11 000 do 17 000.[2]

Określenie „wczesny rak piersi” najczęściej odnosi się do I, IIA i B i IIIA stopnia klinicznego zaawansowania, niektórzy zaliczają także do tej grupy raki przedinwazyjne (ductal carcinoma in situ – DCIS i lobular carcinoma in situ – LCIS).

Systemowe leczenie wczesnego raka piersi dotyczy przede wszystkim leczenia uzupełniającego, rzadziej przedoperacyjnego, i obejmuje hormonoterapię, chemioterapię i terapie anty-HER2. Już od kilkudziesięciu lat odbywają się w St. Gallen w Szwajcarii konferencje poświęcone zagadnieniom związanym z diagnozowaniem i leczeniem tej grupy chorych, które kończą się wypracowaniem rekomendacji obowiązujących przez następne dwa lata. Ostatnia taka konferencja odbyła się w marcu 2015 roku, wyjątkowo w Wiedniu.

Leczenie uzupełniające

Wyniki ostatniej metaanalizy EBCTCG (Early Breast Cancer Trialists’ Collaborative Group) jednoznacznie wskazują, że zastosowanie uzupełniającej hormonoterapii lub chemioterapii znacząco zmniejsza ryzyko nawrotu i zgonu z powodu raka piersi, niezależnie od wieku chorych.[3] Decyzja o dołączeniu po leczeniu miejscowym systemowego leczenia uzupełniającego wymaga oszacowania ryzyka nawrotu choroby w porównaniu z wyłącznym leczeniem miejscowym z uwzględnieniem spodziewanych korzyści wynikających z tej terapii, objawów niepożądanych związanych z leczeniem oraz chorób współistniejących. Decyzje o kwalifikacji i wyborze leczenia uzupełniającego dokonywane są przede wszystkim w oparciu o cechy związane z guzem oraz stanem pacjentki. Za najistotniejsze cechy guza uznaje się stan receptorów hormonalnych i HER2, stopień proliferacji (Ki67) i zaawansowanie nowotworu, natomiast cechy związane z chorą obejmują stan menopauzalny, wiek, choroby towarzyszące i preferencje chorej. W 2011 roku eksperci konferencji w St. Gallen zaakceptowali zaadaptowanie do celów klinicznych molekularnej klasyfikacji raka piersi umożliwiającej na podstawie dostępnych testów immunohistochemicznych wyróżnienie uwarunkowanych genetycznie czterech podtypów raka piersi, które zostały doprecyzowane dwa lata później (tab. 1).[4,5]

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Hormonoterapia

Zgodnie z zaleceniami NCCN (National Cancer Comprehensive Network) u wszystkich chorych z ekspresją receptorów estrogenowych (ER) lub progesteronowych (PgR) powinno się [...]

Hormonoterapia przed menopauzą

Za standardowe leczenie hormonalne chorych przed menopauzą nadal uznaje się stosowanie tamoksyfenu przez okres co najmniej pięciu lat. Pozwoliło to w [...]

Hormonoterapia po menopauzie

Nadal uważa się, że uzupełniająca hormonoterapia wyłącznie tamoksyfenem stanowi opcję również dla części chorych po menopauzie. W przypadku decyzji o leczeniu [...]

Chemioterapia

Kolejna metaanaliza EBCTCG z 2012 roku potwierdza korzyść, jaką odnoszą chore z uzupełniającej chemioterapii zawierającej antracykliny; po 10 latach zmniejsza ona [...]

Leczenie anty-HER2

Wskazania do uzupełniającego podawania trastuzumabu chorym z nadekspresją/amplifikacją HER2 nie uległy zmianie. Zgodnie z większością światowych rekomendacji tylko chore z bardzo [...]

Podsumowanie

1. Wyniki ostatnich badań przyniosły wiele nowych informacji na temat możliwości uzupełniającej hormonoterapii raka piersi, szczególnie w odniesieniu do chorych po [...]
Do góry