Minisympozjum – onkologia

Chłoniaki u dzieci

Danuta Perek, Bożenna Dembowska-Bagińska

Klinika Onkologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie

Adres do korespondencji:

dr hab. n. med. Bożenna Dembowska-Bagińska

Klinika Onkologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie

al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa

e-mail: b.dembowska@czd.pl

Pediatr Dypl. 2013;17(3):16-22

Słowa kluczowe

chłoniaki, choroby nowotworowe

Wprowadzenie

Chłoniaki stanowią różnorodną grupę chorób nowotworowych wywodzących się z układu chłonnego. Chłoniaki po białaczkach i guzach ośrodkowego układu nerwowego (OUN) są trzecią co do częstości występowania chorobą nowotworową, stanowiąc ponad 12% wszystkich nowotworów w populacji dziecięcej.

Wśród chłoniaków wyróżnia się postać ziarniczą (chłoniak Hodgkina) oraz nieziarniczą (non-Hodgkin lymphoma, NHL).

Czynniki ryzyka

Do czynników ryzyka występowania chłoniaków zalicza się:

1. Wrodzone bądź nabyte zaburzenia immunologiczne

  • Wrodzone zespoły niedoborów odporności – ataksja-teleangiektazja, agammaglobulinema Bruttona sprzężona z płcią, zespół autoproliferacyjny Canale’a-Smitha, ciężki złożony niedobór odporności, zespół Wiskotta-Aldricha, zespół Nijmegen, zespół Chediaka-Higashiego
  • AIDS – u tych chorych najczęściej stwierdza się zaawansowaną chorobę w momencie rozpoznania
  • Immunosupresję po przeszczepach narządowych

2. Czynniki zakaźne

  • Wirus Epsteina-Barr (EBV) jest związany z występowaniem chłoniaka Burkitta, innych nieziarniczych chłoniaków u chorych z zaburzeniami odporności oraz chłoniaka Hodgkina. U 26-40% chorych z chłoniakiem Hodgkina stwierdza się DNA wirusa EBV. U osób, które chorowały na mononukleozę zakaźną, obserwuje się 3-krotnie zwiększone ryzyko zachorowania na chłoniaka Hodgkina.
  • Ludzki wirus niedoboru odporności (HIV) – chłoniak Burkitta, chłoniak z rozlanych olbrzymich komórek B (DLBCL) – ma udział w patogenezie endemicznych chłoniaków T (Azja, Afryka, Ameryka Południowa)
  • Wirus hepatotropowy wirusowego zapalenia wątroby C (HCV)
  • Helicobacter pylori – chłoniak typu MALT (mucosa-associated lymphoid tissue)

3. Choroby autoimmunologiczne

  • Reumatoidalne zapalenie stawów, wole Hashimoto, choroba Leśniowskiego-Crohna, zespół Sjörgena

4. Promieniowanie jonizujące

  • U pacjentów po przebytym leczeniu nieziarniczego chłoniaka ryzyko zachorowania na chłoniaka Hodgkina jest 16-krotnie większe w porównaniu do populacji ogólnej.
  • U pacjentów po leczeniu chłoniaka Hodgkina poddanych radioterapii stwierdza się zwiększone ryzyko występowania chłoniaka nieziarniczego.
  • Istnieją doniesienia dokumentujące rolę złych warunków socjoekonomicznych jako czynnika ryzyka wystąpienia chłoniaka Hodgkina u dzieci, co najprawdopodobniej związane jest z częstymi zakażeniami u tych chorych.

Chłoniak Hodgkina – ziarnica

Choroba stanowi ok. 5% wszystkich nowotworów u dzieci i młodzieży. Częściej występuje u starszych dzieci i nastolatków z niewielką przewagą dziewcząt. U młodszych dzieci do 10 roku życia występuje częściej u chłopców. Jest to choroba, w której doc...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Chłoniaki nieziarnicze

Chłoniaki nieziarnicze stanowią ok. 7% wszystkich nowotworów u dzieci. Szczyt zachorowań przypada między 5 a 15 r.ż. Rzadko rozwijają się u dzieci poniżej 3 roku [...]
Do góry