Opis przypadku
Trudności diagnostyczne u nastolatki z nieprawidłowo kształtującą się osobowością
Katarzyna Szamburska-Lewandowska
Kamila Lenkiewicz
Dr hab. med. Anita Bryńska
W przypadku pacjentów w wieku rozwojowym obraz kliniczny zaburzeń psychicznych często nie jest specyficzny. Analizując przypadek dziewczynki przyjętej do Kliniki Wieku Rozwojowego WUM, pokazujemy, jak ważne w postawieniu trafnej diagnozy jest rozstrzygnięcie, z jakimi objawami mamy do czynienia. To z kolei jest istotne w kontekście planowanych interwencji terapeutycznych.
Opis przypadku
Piętnastoletnia dziewczynka została przyjęta na oddział psychiatrii dzieci i młodzieży z podejrzeniem zaburzeń odżywiania. Uprzednio była hospitalizowana na oddziale diabetologii z powodu spadku masy ciała i zaburzeń cyklu menstruacyjnego. Rok wcześniej zdiagnozowano u niej cukrzycę typu 1. Od tego czasu schudła ok. 8 kg (wyjściowa masa ciała 50 kg, przy przyjęciu 42,3 kg, wzrost 167 cm, BMI 15,2), istotnie zwiększyła wysiłek fizyczny – chodziła na długie spacery, intensywnie grała w tenisa, tańczyła wyczynowo, skrupulatnie przestrzegała ścisłych zaleceń dietetycznych. Przed hospitalizacją kontrolowała glikemię do 16 razy na dobę, wybudzając się także w nocy, aby dokonać pomiaru. Zaczęła kontrolować nawyki żywieniowe całej rodziny, przygotowywała również większość posiłków.
Dane z wywiadu
Dziewczynka wychowuje się w rodzinie pełnej. Matka twierdzi, że nie jest autorytetem dla córki w żadnej dziedzinie, od co najmniej dwóch lat często się ze sobą kłócą, matka obraża się na dziewczynkę, czasem nie odzywa przez kilka dni. Czuje się bezradna wobec zachowań córki związanych z kontrolą wagi, posiłków, ćwiczeniami czy pomiarem stężenia glukozy – twierdzi, że córka w dużej mierze robi „na złość”. Ojciec nie angażuje się w wychowanie dzieci, bo jest zawsze zajęty, jednocześnie nie czuje się dla córki ważny, uważa, że nie liczy się ona z jego zdaniem, w sytuacjach konfliktowych ustępuje i wycofuje się. We wczesnym dzieciństwie dziewczynka była wychowywana przez babcię (matkę matki), do której obecnie często ucieka, zwłaszcza gdy matka próbuje postawić córce granice lub wyegzekwować wykonanie polecenia. Babcia opowiada się zawsze po stronie wnuczki i krytykuje zachowanie matki – co jest przyczyną częstych konfliktów. Pacjentka bardzo często grozi rodzicom, że pójdzie poskarżyć się babci, szczególnie w sytuacjach, gdy chce coś wymusić.
Od pewnego czasu ma coraz gorsze relacje z rówieśnikami, nie współpracuje z nimi w szkole, narzuca im swój sposób wykonania zadań, nie liczy się z ich opiniami, gdy nie uda jej się przeforsować swojego zdania, obraża się albo wybucha złością. Zdar...
