Protetyka

Zalecenia dotyczące użytkowania protez całkowitych

Lek. dent. Monika Tysiąc-Miśta1

Lek. dent. Ewa Białożyt1

Tech. dent. Monika Nitsze2

Dr n. med. Magdalena Cieślik1

1Zakład Materiałoznawstwa Stomatologicznego, Katedra Protetyki i Materiałoznawstwa Stomatologicznego, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

2Studenckie Koło Naukowe Zakładu Materiałoznawstwa Stomatologicznego

Podpowiadamy, jak poinstruować pacjenta i w jakich przypadkach zachęcić go do niezdejmowania protez w nocy

Wykonanie całkowitych protez ruchomych, które będą odtwarzać utracone przez pacjenta funkcje żucia, artykulacji i estetyki, stanowi duże wyzwanie dla lekarza oraz technika dentystycznego. W celu zapewnienia optymalnego, długoterminowego sukcesu leczenia niezbędne jest poinstruowanie pacjenta na temat właściwego użytkowania tych uzupełnień. Jedno z najistotniejszych dotyczy odpowiedzi na pytanie, czy pacjent powinien nosić protezy cały czas, czy z przerwami (np. w nocy). Doskonale racje obu stron przedstawia w swoim opracowaniu prof. Karasiński. Z jednej strony bowiem przerwa nocna pozytywnie oddziałuje na stan błony śluzowej jamy ustnej, z drugiej jednak może negatywnie wpływać na relację żuchwy do szczęki.[1]

Argumenty przemawiające za zdejmowaniem protez

Noszenie protez bez przerwy całą dobę sprzyja powstawaniu stomatopatii protetycznych. Protezy poprzez ucisk na błonę śluzową obniżają jej ukrwienie, a co za tym idzie – odżywienie i natlenienie tkanek. Powoduje to spadek jej odporności na działanie bakterii i urazy mechaniczne.[1-3] Protezy jako ciało obce nie są całkowicie obojętne dla tkanek jamy ustnej – przy postępującym zaniku podłoża protetycznego i braku stabilizacji (lub nieprawidłowym wykonaniu laboratoryjnym) powodują powtarzające się mikrourazy. Nieprzerwane używanie protez uniemożliwia tkankom regenerację.[2]

Tworzywo akrylowe, szczególnie niewypolerowane, stanowi doskonałe podłoże dla rozwoju tzw. płytki protez. Brak właściwej higieny może skutkować zakażeniem np. Candida albicans, który bardzo dobrze namnaża się w płycie protezy. Wykazano niejednokrotnie bezpośredni związek między obecnością tego mikroorganizmu a noszeniem protez nieprzerwanie przez całą dobę.[2,4-6]

W czasie snu obniża się wydzielanie śliny.[2] Jej rola w zdolności C. albicans do przylegania do akrylu jest nie do końca znana. Jedni autorzy twierdzą, że ślina działa oczyszczająco i ogranicza ilość C. albicans na powierzchni protez.[2,3] Inni, ...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Argumenty przemawiające za noszeniem protez całą dobę

W piśmiennictwie wiąże się nieużytkowanie protez całkowitych z występowaniem u pacjentów suchości jamy ustnej. Według niektórych badaczy zdejmowanie protez na noc [...]

Dylematy lekarza

Stwierdzono częstsze okresy wzmożonej nocnej aktywności mięśni żwaczy u osób bezzębnych noszących uzupełnienia protetyczne w porównaniu z uzębionymi. U pacjentów nieuzębionych [...]

Podsumowanie

Jak wynika z badań własnych autorek, spośród pacjentów użytkujących protezy całkowite niemal połowa nosi je przez całą dobę, nie stosując przerwy [...]
Do góry