Immunomodulacyjne właściwości laktoferyny – czy można je wykorzystać w położnictwie i ginekologii
dr n. med. Krzysztof Kamiński
- Laktoferyna – inteligentna cytokina o właściwościach hamujących lub stymulujących aktywność układu odpornościowego
- Właściwości laktoferyny oraz jej zastosowanie w ginekologii i położnictwie – omówienie wyników badań
- Tolerancja i bezpieczeństwo suplementacji laktoferyny
Laktoferyna (Lf), a właściwie laktotransferyna, to globularna monomeryczna kationowa glikoproteina o masie cząsteczkowej 80 kDa, złożona z 692 aminokwasów. Ewolucyjnie to stare białko o dużej homologiczności wśród ssaków, w tym bydła (mleko krowie jest najpopularniejszym źródłem nabiału spożywczego) i człowieka. Lf pozyskiwana z mleka krowiego (bLf) wykazuje 70% homologię sekwencji aminokwasowej z Lf mleka ludzkiego (hLf). Syntetyzowana jest przez wszystkie gruczoły wydzielania zewnętrznego, także przez gruczoły apokrynowe, i jest obecna niemal we wszystkich płynach ustrojowych. Wydzielana jest także przez komórki nabłonka gruczołowego błon śluzowych przewodu pokarmowego, oczu, układu oddechowego i moczowo-płciowego. Produkowana jest również przez granulocyty obojętnochłonne (neutrofile) i magazynowana w ich ziarnistościach wtórnych, a uwalniana w procesie degranulacji w ognisku zapalnym. Zawartość Lf w płynach ustrojowych jest skrajnie różna. Najwyższe stężenia w organizmie ludzkim osiąga w siarze i nieco niższe w mleku dojrzałym i łzach, najmniejsze zaś w surowicy i płynie mózgowo-rdzeniowym.
Laktoferyna jest naturalnym wewnętrznym komponentem odpowiedzi immunologicznej, a także potencjalnym immunomodulatorem. Ze względu na jej szeroką aktywność przeciwdrobnoustrojową pełni funkcję skutecznego strażnika we wrotach zakażenia chroniącego przed infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi, grzybiczymi i pierwotniakowymi. Została odkryta w 1939 roku, a jej szczegółową budowę chemiczną i potencjał biologiczny opisał Graves w 1960 roku. Nazywał ją czerwoną proteiną z mleka, jako że otrzymana w postaci krystalicznej ma czerwonawy kolor z powodu zawartości chelatowanych jonów żelaza.
Przyglądając się jej trzeciorzędowej strukturze w dyfrakcji rentgenowskiej, można zaobserwować, że jest to pojedynczy łańcuch polipeptydowy tworzący dwie homologiczne domeny globularne, a każda z nich posiada jedno zagłębienie wiążące jon żelaza s...
Biologiczne funkcje laktoferyny
Laktoferyna – podobnie jak transferyna – bierze udział w transporcie żelaza bezpośrednio do komórek oraz utrzymywaniu homeostazy wolnego żelaza we krwi i płynach ustrojowych. Jedna cząsteczka Lf przyłącza 2 jony żelaza, wykazując silne powinowactw...
