Profilaktyka

Zwiększanie motywacji w procesie zaprzestawania palenia papierosów

prof. dr hab. n. med. Donata Kurpas

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Adres do korespondencji:

prof. dr hab. n. med. Donata Kurpas

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

ul. Kazimierza Bartla 5, 51-618 Wrocław

e-mail: donata.kurpas@umw.edu.pl

  • Zerwanie z nałogiem palenia tytoniu to stopniowy proces nauki nowych zachowań. Niniejszy artykuł przekonuje, że skuteczne wsparcie ze strony pracowników ochrony zdrowia jest kluczowe w motywowaniu pacjenta do tej decyzji i w osiągnięciu sukcesu, którym jest skuteczne rzucenie palenia

Palenie tytoniu jest obecnie uznawane za jedno z najpoważniejszych problemów zdrowotnych w Europie. W Polsce regularnie pali 10 mln osób, z czego 5 mln robi to już ponad 20 lat. Nałóg ten jest kompleksowym procesem, który ma podłoże biologiczne, psychospołeczne i kliniczne. Jest wynikiem uzależnienia od nikotyny pod względem farmakologicznym i behawioralnym. Edukacja zdrowotna uważana jest za kluczowe narzędzie przeciwdziałania chorobom związanym z paleniem tytoniu, a motywacja – podstawą skutecznych działań edukacyjnych. Indywidualizacja procesu edukacji i uwzględnienie potrzeb pacjentów mogą zwiększyć skuteczność terapii1,2.

Zaprzestanie palenia tytoniu nie jest jednorazowym aktem, ale stopniowym procesem nauki nowych zachowań. Skuteczne wsparcie ze strony pracowników ochrony zdrowia jest kluczowe w motywowaniu pacjenta do tej decyzji i w osiągnięciu sukcesu, którym jest skuteczne rzucenie palenia. Leczenie uzależnienia od tytoniu powinno być kompleksowe i uwzględniać elementy psychoterapii, nauki nowych zachowań oraz w niektórych przypadkach – farmakoterapii. Odpowiednia motywacja jest najważniejszym czynnikiem determinującym sukces osób, które decydują się rzucić palenie. Ci bez silnej motywacji i postanowienia rzucenia palenia często powracają do nałogu, podczas gdy osoby z silną motywacją są w stanie porzucić nałóg i utrzymać abstynencję3.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Motywacja w procesie zmiany

Poczucie zarówno własnej skuteczności, jak i koherencji ma istotny wpływ na proces motywacji do zaprzestania palenia tytoniu. Należy zwrócić uwagę na [...]

Etapy procesu zmiany

Proces zmiany, zwłaszcza gdy chodzi o niepożądane zachowania, jest często trudny i wymaga czasu. Autorzy modelu transteoretycznego (James O. Prochaska, John [...]

Wskazówki dla lekarzy rodzinnych dotyczące procesu zmiany, zwłaszcza w kwestii zaprzestania palenia papierosów

Prekontemplacja (opór) – ważne jest uświadomienie pacjentowi szkodliwości palenia i przekazanie informacji o ryzyku związanym z tym zachowaniem. Lekarz może go [...]

10 kroków w ramach praktyki lekarza rodzinnego, które mogą pomóc w zwiększeniu motywacji do zaprzestania palenia tytoniu

Krok 1: nawiązanie relacji i zdobycie zaufania – lekarz powinien wykazać empatię, zrozumienie i wsparcie, by pacjent czuł się komfortowo podczas [...]

Podsumowanie

Ważne jest, aby pamiętać, że zaprzestanie palenia tytoniu jest procesem, który wymaga czasu i wysiłku. Lekarz rodzinny powinien być cierpliwy, wspierający [...]
Do góry