Meandry diabetologii
Jakim problemem może być dysfunkcja słuchu?
Dr n. med. Mariusz Dąbrowski
W codziennej praktyce często w naszych gabinetach zdarzają się pacjenci, którzy gorzej słyszą. Jednak w świadomości wielu lekarzy, nawet od lat zaangażowanych w opiekę nad osobami z cukrzycą, uszkodzenie słuchu rzadko jest wiązane z tą chorobą. Co więcej, znaczenie kliniczne audiologicznych powikłań cukrzycy jest często niedoszacowane i niedoceniane.[1] A tymczasem należy pamiętać, że zaburzenia słuchu wśród osób z cukrzycą występują znamiennie częściej w porównaniu z populacją ogólną.[2]
Zmysł słuchu jest obok zmysłu wzroku najważniejszym narzędziem komunikacji społecznej. Zaburzenia czynności narządu słuchu prowadzą do znacznego pogorszenia jakości życia, zarówno w kontekście społecznym, jak też emocjonalnym. W miarę fizjologicznego starzenia się organizmu próg słuchu systematycznie wzrasta, szczególnie w zakresie wysokich częstotliwości.[3] Oprócz wieku do czynników ryzyka utraty słuchu zalicza się także ekspozycję na hałas, palenie tytoniu i otyłość.[4] W świetle istniejących danych także cukrzycę można uznać za czynnik ryzyka dysfunkcji słuchu.[2]
Anatomia i fizjologia układu słuchu
Narząd słuchu, zarówno pod względem budowy, jak i funkcji, jest jednym z najbardziej wyspecjalizowanych narządów organizmu ludzkiego. Anatomicznie jest on bardzo ściśle powiązany z narządem równowagi.
Fala akustyczna, przechodząc przez przewód słuchowy zewnętrzny, dociera do błony bębenkowej i wprawia ją w drgania, które za pomocą kosteczek słuchowych przenoszone są do okienka owalnego. Wywołuje to zmiany ciśnienia płynów w uchu wewnętrznym i skutkuje pobudzeniem komórek zmysłowych narządu słuchu oraz przetworzeniem bodźca dźwiękowego w sygnał elektryczny, który za pośrednictwem części ślimakowej nerwu VIII przekazywany jest do ośrodków słuchu w ośrodkowym układzie nerwowym (OUN), gdzie odbywa się jego analiza.[5]
Nerw VIII, przedsionkowo-ślimakowy, składa się z dwóch części: przedsionkowej oraz ślimakowej. Część przedsionkowa prowadzi włókna z nabłonka zmysłowego narządu równowagi znajdującego się w łagiewce, woreczku oraz bańkach przewodów półkolistych. Część ślimakowa prowadzi włókna z komórek rzęsatych (słuchowych) zewnętrznych (OHC – outer hair cells), które są komórkami zmysłowymi narządu słuchu. Znajdują się one w narządzie spiralnym Cortiego, który spoczywa na błonie podstawnej kanału spiralnego ślimaka.
Za odbiór tonów o wysokiej częstotliwości odpowiedzialna jest część podstawna ślimaka, a za percepcję tonów niskich – część szczytowa. Zwój spiralny znajduje się w kanale spiralnym wrzecionka. Wychodzące z niego włókna tworzą nerw ślimakowy, który...
