Prace nad obowiązującą od 2013 roku, piątą już, wersją klasyfikacji zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) rozpoczęły się w 1999 roku. Uczestniczący w nich eksperci byli przedstawicielami wielu specjalności, w tym genetyki molekularnej, badań rodzinnych, nauk neurologicznych, poznawczych i behawioralnych. Udzielenie odpowiedzi na pytania, których źródłem jest zazwyczaj każdy system klasyfikacyjny, wymagało podjęcia wielopłaszczyznowych i wieloetapowych badań. Ich rezultat, w postaci ostatecznej wersji klasyfikacji DSM-V (2013), wymusza niejednokrotnie modyfikację myślenia i postępowania diagnostycznego lekarza psychiatry, co może oczywiście budzić wątpliwości, a niekiedy nawet opór – tym większe, im bardziej rewolucyjnych dokonano zmian. Spostrzeżenie to wydaje się w dużej mierze dotyczyć grupy zaburzeń autystycznych, będącej obszarem zainteresowania psychiatrów dziecięcych. Większość zaburzeń psychicznych, charakterystycznych dla wieku rozwojowego, autorzy DSM-V zgrupowali w kategorii zaburzeń neurorozwojowych (Neurodevelopmental Disorders), która odpowiada kategorii zaburzeń zazwyczaj pierwszy raz diagnozowanych w okresie dzieciństwa oraz dziecięcych lub młodzieżowych zaburzeń lękowych w DSM-IV (1994) (Disorders Usually First Diagnosed in Infancy, Childhood, or Adolescence).

Obejmuje ona:

• zaburzenia rozwoju intelektualnego (Intellectual Developmental Disorders),
• zaburzenia komunikacyjne (Communication Disorders),
• zaburzenia ze spektrum autyzmu (Autism Spectrum Disorders),
• zaburznia koncentracji uwagi z nadruchliwością (Attention Deficit/Hyperactivity Disorders),
• specyficzne zaburzenia uczenia się (Specific Learning Disorders),
• zaburzenia motoryczne (Motor Disorders).
  
  

Jak wspomniałam, liczne kontrowersje budzi grupa zaburzeń ze spektrum autyzmu. W propozycjach DSM-V zrezygnowano bowiem z wyodrębnienia poszczególnych jednostek chorobowych, a wszystkie zaburzenia, dla których charakterystyczne są objawy autystyczne (czyli autyzm dziecięcy, autyzm atypowy, zespół Aspergera, dziecięce zaburzenia dezintegracyjne oraz całościowe zaburzenia rozwoju nie określone wg ICD-10; 1993), objęto wspólną nazwą i przypisano im jeden kod (A 05). Co więcej, dokonano połączenia dwóch obszarów objawowych, czyli deficytów w zakresie funkcjonowania społecznego oraz deficytów komunikacyjnych, w jeden. Oznacza to, że dla ustalenia rozpoznania zaburzenia ze spektrum autyzmu wg DSM-V konieczne jest spełnienie wymienionych poniżej kryteriów A, B, C i D: