Próba odpowiedzi na pytanie, czy występowanie zwyrodnienia plamki koreluje z zapaleniem obecnym w przyzębiu okołowierzchołkowym i brzeżnym

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD) to postępująca choroba centralnej części siatkówki o charakterze degeneracyjnym, zwykle o dwuocznej manifestacji, ujawniająca się najczęściej po 50. r.ż. W krajach wysoko rozwiniętych AMD jest najczęstszą przyczyną ślepoty u osób powyżej 65. r.ż.

Przyczyny powstawania choroby

Zjawiska patologiczne obserwowane w przebiegu AMD dotyczą czterech struktur oka. Są to fotoreceptory (czopki) oraz leżące pod nimi komórki nabłonka barwnikowego siatkówki (RPE), błona Brucha i naczyniówka.[1]

Wzmożone procesy metaboliczne w siatkówce z udziałem tlenu oraz ciągła ekspozycja na światło przyczyniają się do powstawania wolnych rodników tlenowych, które gdy są niewystarczająco neutralizowane, prowadzą do powstania stresu oksydacyjnego. Ten przyczynia się do zmian degeneracyjnych głównie we frakcji lipidowej błon komórek nabłonka barwnikowego siatkówki. W wyniku utleniania lipidów powstają cząsteczki polimerów, które odkładają się w postaci druzów pomiędzy komórkami RPE a błoną Brucha. Odkładające się druzy prowadzą do zaniku komórek nabłonka barwnikowego i obumierania fotoreceptorów siatkówki.

We wczesnym etapie choroby obserwuje się obniżenie ostrości wzroku, obniżenie wrażliwości na kontrast i stopniowo pojawiającą się zaburzoną adaptację do ciemności. Na dnie oka widoczne są druzy twarde i miękkie, ogniska hipopigmentacji i przegrupowań barwnika.

W fazie późnej obserwuje się zanik geograficzny, odwarstwienie warstwy barwnikowej siatkówki, neowaskularyzację podsiatkówkową oraz bliznę włóknisto-naczyniową. W tym okresie pacjent skarży się na znaczne pogorszenie widzenia: obniżenie ostrości wzroku do dali i bliży, obniżenie wrażliwości na kontrast, pojawienie się metamorfopsji (zniekształceń obserwowanych przedmiotów), zaburzeń w widzeniu barwnym, adaptacji do ciemności i zanik widzenia centralnego.[2]

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka rozwoju AMD można podzielić na dwie grupy:

• czynniki niepodlegające modyfikacji:
  – wiek,
  – płeć,
  – rasa,
  – czynniki genetyczne,
  – kolor tęczówki,
  – wada refrakcji – nadwzroczność,
  – zaćma i stan po operacji zaćmy,