Hyperhidrosis (HH), czyli nadpotliwość, to stan chorobowy charakteryzujący się nadmierną, przekraczającą potrzeby termoregulacyjne produkcją potu, negatywnie wpływającą na jakość życia chorego. Według aktualnych danych epidemiologicznych problem ten dotyczy ok. 2,8-4,8% populacji Stanów Zjednoczonych. Do tych liczb należy jednak podchodzić z dystansem ze względu na duże niedoszacowanie kliniczne^1,2.

Gruczoły potowe w liczbie od 2 do 4 mln są rozmieszczone na powierzchni całego ciała. Najliczniej skupiają się w okolicy podeszew stóp, dołów pachowych, dłoni, czoła oraz policzków. Gruczoły potowe ekrynowe, biorące udział w procesie termoregulacji, występują na powierzchni całego ciała. Z kolei gruczoły potowe apokrynowe, pozbawione tej funkcji, są zlokalizowane w obrębie dołów pachowych, brodawek sutkowych, czerwieni wargowej, krocza i rzadko twarzy³.

Chorzy zmagający się z nadpotliwością dotkliwie odczuwają wpływ choroby na sferę psychiczną, zawodową i społeczną. Nadmierna potliwość, często będąca dla chorych swego rodzaju piętnem, prowadzi do stygmatyzacji, poczucia wstydu, problemów w rozwoju zawodowym czy w zakresie relacji międzyludzkich. Nie bez znaczenia jest aspekt ekonomiczny związany z koniecznością częstej zmiany odzieży oraz zakupu specjalistycznych preparatów. Do oceny wpływu choroby na jakość życia służy skala DLQI (Dermatology Life Quality Index). W ocenie nasilenia nadpotliwości wykorzystuje się skalę VAS (Visual Analog Scale) oraz skalę HDSS (Hyperhidrosis Disease Severity Scale), również pomocną w zakresie doboru metod terapeutycznych i monitorowania leczenia (tab. 1)^2,4-6.

Klasyfikacja i diagnostyka

Nadpotliwość można podzielić na postać pierwotną oraz wtórną, a także w zależności od objawów klinicznych na uogólnioną oraz ograniczoną. Zarówno postać uogólniona, jak i ograniczona może być idiopatyczna lub występować wtórnie do innych stanów chorobowych (tab. 2). Rodzaj wykonywanych dodatkowych badań laboratoryjnych lub obrazowych powinno się uzależnić od podejrzewanej przyczyny leżącej u podłoża nadpotliwości wtórnej. Przyczyna nadpotliwości pierwotnej pozostaje nieznana, a w etiologii wyróżnia się czynniki genetyczne, enzymatyczne, metaboliczne, neurologiczne, emocjonalne i psychologiczne. Uproszczony algorytm diagnostyczny postępowania z chorym z objawami nadpotliwości przedstawiono w tabeli 3^1,3,5,7-10.