Zasady postępowania w małopłytkowości rozpoznanej w czasie ciąży lub połogu
dr n. med. Magdalena Witkowska1
dr n. med. Michał Witkowski2
prof. dr hab. n. med. Piotr Smolewski1
- Obraz kliniczny małopłytkowości – jednego z częstszych zaburzeń hematologicznych w okresie ciąży
- Diagnostyka różnicowa trombocytopenii u kobiet w ciąży i w czasie połogu
- Omówienie najważniejszych przyczyn obniżonej liczby płytek krwi w okresie ciąży, ze szczególnym uwzględnieniem postępowania terapeutycznego
Małopłytkowość należy do często występujących zaburzeń hematologicznych w okresie ciąży i połogu. W przebiegu zdecydowanej większości ciąż prawidłowych liczba płytek krwi mieści się w zakresie referencyjnym 150-450 G/l (w ciąży bliźniaczej może być nieco niższa). W większości przypadków małopłytkowość ma przebieg łagodny, bez żadnych objawów klinicznych zarówno u matki, jak i u dziecka. Niestety może również przebiegać w sposób gwałtowny i zagrażający życiu, z licznymi długoterminowymi powikłaniami. Dlatego tak istotne znaczenie mają prawidłowa diagnostyka małopłytkowości i jak najszybsze wdrożenie odpowiedniego leczenia.
W artykule przedstawiono diagnostykę różnicową małopłytkowości u ciężarnych, a następnie szczegółowo omówiono najważniejsze przyczyny tego zaburzenia ze szczególnym uwzględnieniem postępowania terapeutycznego.
Definicja
Małopłytkowość (trombocytopenia) to skaza krwotoczna spowodowana zmniejszeniem liczby płytek we krwi krążącej poniżej wartości prawidłowych (u osoby dorosłej wynoszą one 150-450 G/l). Małopłytkowość u kobiety w ciąży w okresie połogu definiuje się jako liczbę płytek krwi <150 G/l1. Liczba płytek krwi u ciężarnych jest na ogół mniejsza niż u kobiet niebędących w ciąży. Jest ona najczęściej zjawiskiem fizjologicznym spowodowanym zmianami zachodzącymi w organizmie ciężarnej. Związane jest to z rozcieńczeniem krwi krążącej, aktywacją płytek krwi w krążeniu łożyskowym oraz z ich krótszym czasem przeżycia. Małopłytkowość może być samodzielną chorobą lub jednym z objawów innego schorzenia. Ponad 3/4 stwierdzanych przypadków to incydentalna małopłytkowość ciążowa (o łagodnym przebiegu). Jest ona rozpoznawana najczęściej od II trymestru ciąży i nasila się podczas porodu. Liczba płytek krwi wynosi 70-150 G/l. Należy pamiętać, że incydentalna małopłytkowość ciążowa może się ujawniać w kolejnych ciążach.
Epidemiologia
Małopłytkowość jest drugim (zaraz po niedokrwistości) najczęstszym zaburzeniem hematologicznym występującym w okresie ciąży i połogu. Szacuje się, że pod koniec III trymestru aż u blisko 10% kobiet obserwuje się trombocytopenię2. Jednak u zdecydow...
Obniżona liczba płytek krwi zdiagnozowana w okresie ciąży nazywana jest przypadkową trombocytopenią w ciąży lub trombocytopenią ciążową. Stanowi ona aż 65-80% wszystkich przypadków małopłytkowości związanej z tym stanem3. Na ogół jest diagnozowana...
