Inne czynniki rozwoju kardiomiopatii zapalnej

Niewiele wiadomo o czynnikach dziedzicznych kardiomiopatii zapalnej. W modelu doświadczalnym haplotypy głównego układu zgodności tkankowej i 3 loci niezależne od MHC predysponowały do rozwoju autoimmunologicznego ZMS. U ludzi stwierdzono słaby związek z antygenem DR i HLA-DQ locus [41]. Genotyp G/G wariantu Thr17Ala występował istotnie częściej w dwóch różnych populacjach chorych z DCM [42]. Co interesujące, wariant C77G cząsteczki CD45 związanej z chorobami autoimmunologicznymi stwierdzono w przypadku chorego z nawracającym piorunującym ZMS [43].

Odrębne spojrzenie na problem patogenezy ZMS stanowią badania Sampietro i wsp., którzy wykazali, że mniejsze stężenie HDL (<40 mg/dl) i większe stężenie trójglicerydów (TG) są niezależnie i silnie związane z występowaniem DCM [44]. Skwarek i wsp. w pracy dotyczącej stężeń lipidów u chorych z DCM stwierdzili, że stężenia HDL było mniejsze, a TG istotnie większe w porównaniu ze stężeniami w grupie kontrolnej osób w podobnym wieku i z podobnym wskaźnikiem masy ciała (BMI). Stężenia lipidów w próbkach populacyjnych były podobne jak w grupie kontrolnej [45]. Analiza wieloczynnikowa wykazała, że małe stężenie HDL było niezależnie związane z występowaniem DCM. W 2009 r. Velageti i wsp. ocenili ryzyko niewydolności serca w populacji badania Framingham u osób, którzy na początku obserwacji nie mieli choroby wieńcowej [46]. Stwierdzili, że u osób z dużym wyjściowym stężeniem cholesterolu nie-HDL i u tych z niskim cholesterolem HDL ryzyko wystąpienia niewydolności serca w porównaniu z tymi, którzy mieli prawidłowe stężenia lipidów, było większe odpowiednio o 29 i 40%.

Małe stężenie HDL, nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu to uznane czynniki ryzyka dysfunkcji endotelium [47]. Jest zatem duże prawdopodobieństwo, że nawracające infekcje wirusowe, które nasilają aktywację endotelialną, a zatem i dysfunkcję śródbłonka mogą z czasem przyczyniać się do rozwoju niewydolności serca u osób z predyspozycją genetyczną i prowadzić do DCM.

Fedson zaproponował leczenie pacjentów podczas pandemii grypy statyną, co może zapobiec nadmiernej aktywacji cytokin, zmniejszyć powikłania sercowo-naczyniowe i zapobiec występowaniu piorunujących postaci choroby [48].

Podsumowanie

W ostatnich dekadach osiągnięto znaczący postęp w rozumieniu patogenezy ZMS wirusowego i autoimmunologicznego. Dane pochodzą głównie z modeli doświadczalnych ZMS wywołanych wirusem, miozyną lub troponiną I i z badań z udziałem ludzi prowadzonych w późnym stadium choroby. Blauwet i Cooper skomentowali spektakularne wyniki leczenia klarytromycyną eksperymentalnego autoimmunologicznego ZMS u szczurów, które skierowane było na mechanizmy prowadzące do rozwoju DCM, a nie na czynnik, który je wywołuje [49]. Po analizie publikacji dotyczących patogenezy ZMS trudno się nie zgodzić z tym stwierdzeniem.

Piśmiennictwo

1. Elliott P, Andersson B, Arbustini E, et al. Classification of the cardiomyopathies: a position statement from the European Society Of Cardiology Working Group on Myocardial and Pericardial Diseases. Eur Heart J 2008; 29(2): 270-276.

2. Dennert R, Schalla S, Suylen RJ, et al. Giant cell myocarditis triggered by a parvovirus B19 infection. Int J Cardiol 2009; 134(1): 115-116.

3. Meyer T, Grumbach IM, Kreuzer H, et al. Giant cell myocarditis due to coxsackie B2 virus infection. Cardiology 1997; 88(3): 296-299.

4. Aretz HT, Billingham ME, Edwards WD, et al. Myocarditis. A histopathologic definition and classification. Am J Cardiovasc Pathol 1987; 1(1): 3-14.

5. Mason JW, O’Connell JB, Herskowitz A, et al. A clinical trial of immunosuppressive therapy for myocarditis. The Myocarditis Treatment Trial Investigators. N Engl J Med 1995; 333(5): 269-275.

6. Felker GM, Thompson RE, Hare JM, et al. Underlying causes and long-term survival in patients with initially unexplained cardiomyopathy. N Engl J Med 2000; 342(15): 1077-1084.

7. Prochorec-Sobieszek M, Bilinska ZT, Grzybowski J, et al. Assessment of the inflammatory process by endomyocardial biopsy in patients with dilated cardiomyopathy based on pathological and immunohistochemical methods. Kardiol Pol 2006; 64(5): 479-87; discussion 488.

8. Maisch B, Bultmann BD, Factor SM, et al. World Heart Federation consensus conferences’ definiton of inflammatory cardiomyopathy (myocarditis): report from two expert committees on histology and viral cardiomyopathy. 1999: 43-4.

9. Kuhl U, Noutsias M, Seeberg B, et al. Immunohistological evidence for a chronic intramyocardial inflammatory process in dilated cardiomyopathy. Heart 1996; 75(3): 295-300.

10. Noutsias M, Seeberg B, Schultheiss HP, et al. Expression of cell adhesion molecules in dilated cardiomyopathy: evidence for endothelial activation in inflammatory cardiomyopathy. Circulation 1999; 99(16): 2124-2131.

11. Noutsias M, Pauschinger M, Schultheiss HP, et al. Advances in the immunohistological diagnosis of inflammatory cardiomyopathy 2002; 4(Suppl. I): I54-I62.

12. Calabrese F, Carturan E, Thiene G. Cardiac infections: focus on molecular diagnosis. Cardiovasc Pathol 2010; 19(3): 171-182.

13. Kuhl U, Pauschinger M, Noutsias M, et al. High prevalence of viral genomes and multiple viral infections in the myocardium of adults with „idiopathic” left ventricular dysfunction. Circulation 2005; 111(7): 887-893.

14. Klingel K, Hohenadl C, Canu A, et al. Ongoing enterovirus-induced myocarditis is associated with persistent heart muscle infection: quantitative analysis of virus replication, tissue damage, and inflammation. Proc Natl Acad Sci USA 1992; 89(1): 314-318.

15. Wessely R, Klingel K, Santana LF, et al. Transgenic expression of replication-restricted enteroviral genomes in heart muscle induces defective excitation-contraction coupling and dilated cardiomyopathy. J Clin Invest 1998; 102(7): 1444-1453.

16. Xiong D, Yajima T, Lim BK, et al. Inducible cardiac-restricted expression of enteroviral protease 2A is sufficient to induce dilated cardiomyopathy. Circulation 2007; 115(1): 94-102.

17. Kuhl U, Pauschinger M, Seeberg B, et al. Viral persistence in the myocardium is associated with progressive cardiac dysfunction. Circulation 2005; 112(13): 1965-1970.

18. Caforio AL, Calabrese F, Angelini A, et al. A prospective study of biopsy-proven myocarditis: prognostic relevance of clinical and aetiopathogenetic features at diagnosis. Eur Heart J 2007; 28(11): 1326-1333.

19. Kindermann I, Kindermann M, Kandolf R, et al. Predictors of outcome in patients with suspected myocarditis. Circulation 2008; 118(6): 639-648.

20. Kuethe F, Sigusch HH, Hilbig K, et al. Detection of viral genome in the myocardium: lack of prognostic and functional relevance in patients with acute dilated cardiomyopathy. Am Heart J 2007; 153(5): 850-858.

21. Andreoletti L, Leveque N, Boulagnon C, et al. Viral causes of human myocarditis. Arch Cardiovasc Dis 2009; 102(6-7): 559-568.

22. Noutsias M, Pankuweit S, Maisch B. Biomarkers in inflammatory and noninflammatory cardiomyopathy. Herz 2009; 34(8): 614-623.

23. Yajima T, Knowlton KU. Viral myocarditis: from the perspective of the virus. Circulation 2009; 119(19): 2615-2624.

24. Kuhl U, Pauschinger M, Bock T, et al. Parvovirus B19 infection mimicking acute myocardial infarction. Circulation 2003; 108(8): 945-950.

25. Bock CT, Klingel K, Kandolf R. Human parvovirus B19-associated myocarditis. N Engl J Med 2010; 362(13): 1248-1249.

26. Zhang P, Cox CJ, Alvarez KM, et al. Cutting edge: cardiac myosin activates innate immune responses through TLRs. J Immunol 2009; 183(1): 27-31.

27. Calabrese F, Carturan E, Chimenti C, et al. Overexpression of tumor necrosis factor (TNF)alpha and TNFalpha receptor I in human viral myocarditis: clinicopathologic correlations. Mod Pathol 2004; 17(9): 1108-1118.

28. Neu N, Ploier B, Ofner C. Cardiac myosin-induced myocarditis. Heart autoantibodies are not involved in the induction of the disease. J Immunol 1990; 145(12): 4094-4100.

29. Opavsky MA, Penninger J, Aitken K, et al. Susceptibility to myocarditis is dependent on the response of alphabeta T lymphocytes to coxsackieviral infection. Circ Res 1999; 85(6): 551-558.

30. Noutsias M, Pauschinger M, Schultheiss HP, et al. Cytotoxic perforin+ and TIA-1+ infiltrates are associated with cell adhesion molecule expression in dilated cardiomyopathy. Eur J Heart Fail 2003; 5(4): 469-479.

31. Caforio AL, Iliceto S. Genetically determined myocarditis: clinical presentation and immunological characteristics. Curr Opin Cardiol 2008; 23(3): 219-226.

32. Kuan AP, Zuckier L, Liao L, et al. Immunoglobulin isotype determines pathogenicity in antibody-mediated myocarditis in naive mice. Circ Res 2000; 86(3): 281-285.

33. Li Y, Heuser JS, Cunningham LC, et al. Mimicry and antibody-mediated cell signaling in autoimmune myocarditis. J Immunol 2006; 177(11): 8234-8240.

34. Leuschner F, Katus HA, Kaya Z. Autoimmune myocarditis: past, present and future. J Autoimmun 2009; 33(3-4): 282-289.

35. Latva-Hirvela J, Kyto V, Saraste A, et al. Development of troponin autoantibodies in experimental coxsackievirus B3 myocarditis. Eur J Clin Invest 2009; 39(6): 457-462.

36. Kaya Z, Katus HA, Rose NR. Cardiac troponins and autoimmunity: their role in the pathogenesis of myocarditis and of heart failure. Clin Immunol 2010; 134(1): 80-88.

37. Goser S, Andrassy M, Buss SJ, et al. Cardiac troponin I but not cardiac troponin T induces severe autoimmune inflammation in the myocardium. Circulation 2006; 114(16): 1693-1702.

38. Marchant D, McManus BM. Matrix metalloproteinases in the pathogenesis of viral heart disease. Trends Cardiovasc Med 2009; 19(1): 21-26.

39. Matsumoto Y, Park IK, Kohyama K. Matrix metalloproteinase (MMP)-9, but not MMP-2, is involved in the development and progression of C protein-induced myocarditis and subsequent dilated cardiomyopathy. J Immunol 2009; 183(7): 4773-4781.

40. Hishikari K, Watanabe R, Ogawa M, et al. Early treatment with clarithromycin attenuates rat autoimmune myocarditis via inhibition of matrix metalloproteinase activity. Heart 2010; 96(7): 523-527.

41. Lozano MD, Rubocki RJ, Wilson JE, et al. Human leukocyte antigen class II associations in patients with idiopathic dilated cardiomyopathy. Myocarditis Treatment Trial Investigators. J Card Fail 1997; 3(2): 97-103.

42. Ruppert V, Meyer T, Struwe C, et al. Evidence for CTLA4 as a susceptibility gene for dilated cardiomyopathy. Eur J Hum Genet 2010; 18(6): 694-699.

43. Tchilian EZ, Gil J, Navarro ML, et al. Unusual case presentations associated with the CD45 C77G polymorphism. Clin Exp Immunol 2006; 146(3): 448-454.

44. Sampietro T, Neglia D, Bionda A, et al. Inflammatory markers and serum lipids in idiopathic dilated cardiomyopathy. Am J Cardiol 2005; 96(12): 1718-1720.

45. Skwarek M, Bilinska ZT, Mazurkiewicz L, et al. Significance of dyslipidaemia in patients with heart failure of unexplained aetiology. Kardiol Pol 2008; 66(5): 515-522.

46. Velagaleti RS, Massaro J, Vasan RS, et al. Relations of lipid concentrations to heart failure incidence: the Framingham Heart Study. Circulation 2009; 120(23): 2345-2351.

47. Lerman A, Zeiher AM. Endothelial function: cardiac events. Circulation 2005; 111(3): 363-368.

48. Fedson DS. Pandemic influenza: a potential role for statins in treatment and prophylaxis. Clin Infect Dis 2006; 43(2): 199-205.

49. Blauwet LA, Cooper LT. Antimicrobial agents for myocarditis: target the pathway, not the pathogen. Heart 2010; 96(7): 494-495.

Do góry