Niewydolność serca
Znaczenie peptydów natriuretycznych w cukrzycy
Jadwiga Nessler,1 Bohdan Nessler2
Wprowadzenie
Zachorowalność na cukrzycę typu 2 na całym świecie stopniowo wzrasta, obejmując m.in. 3-5% populacji krajów Europy Zachodniej [1]. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej zwiększają ryzyko wystąpienia takich powikłań sercowo-naczyniowych, jak różne postacie choroby niedokrwiennej serca (w tym ostre zespoły wieńcowe), niewydolność serca czy udary niedokrwienne mózgu [2]. Wśród osób z cukrzycą typu 2 choroby układu krążenia pochodzenia miażdżycowego są przyczyną ponad 70% zgonów, stając się obecnie znaczącym problemem zdrowia publicznego [3]. Schorzenia układu krążenia, będące konsekwencją cukrzycy, obejmują szerokie spektrum stanów klinicznych – od bezobjawowego niedokrwienia do klinicznie jawnej postaci niewydolności krążenia [4]. Ok. 15-25% osób z zastoinową niewydolnością serca (congestive heart failure, CHF) ma cukrzycę i sugeruje się, że cukrzyca może odgrywać ważną rolę w patogenezie, rokowaniu i odpowiedzi na leczenie chorych z CHF [1]. Powikłania mikronaczyniowe występują coraz częściej u osób z przedklinicznymi postaciami cukrzycy (upośledzeniem tolerancji glukozy czy podwyższonym stężeniem glukozy na czczo) [5].
Wczesne rozpoznanie chorób układu krążenia w cukrzycy ma ogromne znaczenie z uwagi na możliwość wdrożenia odpowiedniego leczenia. Badania przesiewowe powinny więc obejmować możliwie wielu diabetyków. W ostatnich latach trwają poszukiwania klinicznie przydatnych biochemicznych markerów powikłań sercowo-naczyniowych u osób z cukrzycą pozwalających na wczesne rozpoznanie zagrożonych chorych [1,4,5].
Peptydy natriuretyczne w chorobach układu krążenia
Peptydy natriuretyczne (natriuretic peptide, NP) są grupą białek syntetyzowanych i wydzielanych przez serca ssaków. Pierwotnymi regulatorami ich wydzielania są: zwiększone ciśnienie wewnątrzsercowe oraz wzmożone napięcie ścian przedsionków i komór serca.
NP wykazują działanie moczopędne i natriuretyczne oraz rozkurczają mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, przez co zmniejszają obciążenie wstępne i następcze serca, biorąc udział w regulacji gospodarki płynowej i ciśnienia krwi [4]. Działają również na układ hormonalny i nerwowy. Wpływ neurohormonalnej regulacji krążenia polega głównie na antagonizmie z układem renina-angiotensyna-aldosteron [6].
Do grupy peptydów natriuretycznych należą: przedsionkowy peptyd natriuretyczny (atrial natriuretic peptide, ANP), peptyd natriuretyczny typu B (brain natriuretic peptide, BNP), peptyd natriuretyczny typu C (C-type natriuretic peptide, CNP), urodyl...
