Występowanie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej powszechnie kojarzy się z pacjentami oddziałów zabiegowych, w tym głównie ortopedycznych. Niemniej unieruchomienie – najważniejszy czynnik ryzyka zakrzepicy – może być spowodowane przez inne choroby, dlatego problem profilaktyki przeciwzakrzepowej często dotyczy pacjentów z oddziałów niezabiegowych.

CELE ARTYKUŁU

Po przeczytaniu artykułu Czytelnik powinien umieć:

• rozpoznać sytuacje wymagające profilaktyki przeciwzakrzepowej u chorego na oddziale chorób wewnętrznych

• rozpoznać sytuacje, w których przeciwwskazane jest stosowanie profilaktyki przeciwzakrzepowej na oddziale chorób wewnętrznych

• wdrożyć odpowiednią profilaktykę przeciwzakrzepową

• rozpoznać działania niepożądane profilaktyki przeciwzakrzepowej

• przedstawić schemat modyfikacji profilaktyki przeciwzakrzepowej w przypadku wystąpienia działań niepożądanych

• wybrać odpowiedni moment na zakończenie profilaktyki przeciwzakrzepowej

Z dostępnych danych wynika, że u pacjentów hospitalizowanych na oddziałach internistycznych, u których nie prowadzono profilaktyki przeciwzakrzepowej, częstość występowania żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) wynosiła od 10-26% do nawet 100% u pacjentów neurologicznych po urazach rdzenia kręgowego.¹

Profilaktyka u pacjentów na oddziałach niezabiegowych

W opublikowanym w 1999 r. badaniu Medical patients with Enoxaparin (MEDENOX)² wykazano, że zastosowanie enoksaparyny w dawce profilaktycznej 40 mg redukuje o 64% ryzyko względne wystąpienia epizodu ŻChZZ u pacjentów hospitalizowanych z powodu zaostrzenia niewydolności serca, niewydolności oddechowej i chorób reumatologicznych. Podobnie w badaniu Prevention of Recurrent Venous Thromboembolism (PREVENT) z 2004 r.³ stwierdzono, że podawanie dalteparyny w dawce 5000 j.m. s.c. zmniejszało o >50% ryzyko względne ŻChZZ. Potwierdzono także skuteczność profilaktycznego stosowania nadroparyny i fondaparynuksu.^4-5 Ryzyko wystąpienia ŻChZZ u chorych hospitalizowanych na oddziałach niezabiegowych przedstawiono w tabeli 1.