Omówmy to na przypadkach

Nastolatek traci przytomność w trakcie treningu pływackiego

lek. Agnieszka Bronk-Stopieńska1

dr hab. n. med. Joanna Kwiatkowska2

1Oddział Pediatryczny, Szpitale Tczewskie 
2Katedra i Klinika Kardiologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych Serca, Gdański Uniwersytet Medyczny

Adres do korespondencji:

lek. Agnieszka Bronk-Stopieńska

Oddział Pediatryczny,

Szpitale Tczewskie

ul. 30 Stycznia 57/58, 83-110 Tczew

e-mail: agabronk10@gmail.com

  • Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne u pacjenta z niejasnym omdleniem na podstawie opisu przypadku 14-letniego chłopca, u którego doszło do podtopienia w następstwie utraty przytomności
  • Odruch na nurkowanie i kardiologiczne przyczyny nagłych zgonów sercowych podczas pływania
  • Znaczenie wydłużenia odstępu QT w praktyce pediatrycznej


Opis przypadku

Czternastoletni chłopiec został przyjęty do Kliniki Kardiologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych Serca Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego w Gdańsku po incydencie utraty przytomności w trakcie pływania z następowym podtopieniem.

Pacjent trenował regularnie pływanie, uczęszczał do klasy sportowej o profilu pływackim, do tej pory nie chorował ani nie przyjmował żadnych leków. Podczas treningu na basenie początkowo przez 20 min przebywał w gorącej wodzie w jacuzzi. Po rozgrzaniu się w jacuzzi chłopiec podjął próbę przepłynięcia około 50 m pod wodą. Po pokonaniu mniej więcej 40 m pod wodą doszło do utraty przytomności. Nieprzytomny przebywał pod wodą przez 10-15 s, po czym został wyciągnięty przez ratownika. Po czynnościach reanimacyjnych odzyskał przytomność, intensywnie kaszlał i odkrztuszał wodę, jednorazowo odpluł pienistą wydzielinę podbarwioną krwiście.

Ze względu na złe samopoczucie po kilku godzinach od incydentu, jednorazową gorączkę (maks. do 38°C), ból w klatce piersiowej i kaszel nastolatek został przyjęty na oddział pediatryczny w szpitalu w miejscu zamieszkania. W trakcie hospitalizacji pacjent zagorączkował jednorazowo do 38,3°C, kaszlał. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono niewielką leukocytozę z neutrocytozą, miernie podwyższone stężenie białka C-reaktywnego (CRP – C-reactive protein) do 41,9 mg/l. Wykonano zdjęcie rentgenowskie (RTG) klatki piersiowej – obraz był prawidłowy. W elektrokardiografii (EKG) z odchyleń stwierdzono: miernie wydłużony odstęp QTc 455-460 ms, miarowy rytm serca 60-70/min, bez zaburzeń repolaryzacji. Z powodu nieprawidłowego QTc pacjent był konsultowany kardiologicznie – w badaniu echokardiograficznym bez cech wady serca i kardiomiopatii, jednak zdecydowano o dalszej diagnostyce w Klinice Kardiologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych Serca.

Na kilka dni przed przyjęciem do kliniki pacjent sygnalizował miernie nasilony ból za lewą łopatką w klatce piersiowej, najbardziej nasilony dobę przed przyjęciem. Objawy ustępowały samoistnie po kilku minutach bez podaży leków. Nasiliło się też suche pokasływanie, pochrząkiwanie, bez odpluwania plwociny.

Przed incydentem w czasie pływania pod wodą chłopiec nigdy nie stracił przytomności. Poza uprawianiem sportu miewał kilkukrotnie objawy przedomdleniowe poprzedzone objawami prodromalnymi (zimne poty, mroczki przed oczami), ale za każdym razem zmia...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Omówienie

Zaistniała u pacjenta sytuacja podtopienia w następstwie utraty przytomności najprawdopodobniej wynikała z odruchowej reakcji kardiodepresyjnej. Zatrzymanie oddychania związane z oziębieniem twarzy [...]

Podsumowanie

Wyjaśniając patogenezę incydentu podtopienia w opisanym przypadku, należy mieć na uwadze, że odruchy bodźcoprzewodzące i wzmocnienie efektu nurkowego wskutek wcześniejszej znacznie [...]

Do góry