Bez tabu, czyli o seksualności i płciowości

Nieswoiste zapalenia sromu u dzieci – praktyczne wskazówki

lek. Karina Matusiak

Poradnia Ginekologii Dziecięcej, Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warszawie

Adres do korespondencji:

lek. Karina Matusiak

Poradnia Ginekologii Dziecięcej,

Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”

al. Dzieci Polskich 20, 04-730 Warszawa

e-mail: kmatusiakpag@gmail.com

  • Przyczyny nieswoistych zapaleń sromu i pochwy u dziewczynek w wieku przedpokwitaniowym
  • Badanie dziecka z infekcją intymną
  • Rola prawidłowej higieny miejsc intymnych w leczeniu nieswoistych zapaleń sromu i zapobieganiu ich nawrotom

Dolegliwości związane z zapaleniem sromu i pochwy to najczęstszy powód konsultacji ginekologicznych dziewczynek w wieku przedpokwitaniowym. W zdecydowanej większości mają one charakter nieswoisty – nie są wywoływane przez konkretny patogen, lecz wynikają z nieprawidłowej higieny lub działania substancji drażniących zawartych w preparatach do mycia ciała czy też w środkach piorących, często silnie perfumowanych. Zmiana zasad higieny i zaprzestanie stosowania takich preparatów powodują ustąpienie objawów.

Nieswoiste zapalenie sromu

Wśród dziewczynek w wieku przedpokwitaniowym nieswoiste zapalenia sromu stanowią 25-75% przypadków zapaleń tej okolicy ciała1. Nie są one wywoływane przez bakterie, grzyby ani wirusy. Stan zapalny jest w tym przypadku następstwem nieprawidłowej higieny okolicy anogenitalnej i/lub stosowania substancji drażniących (np. zawartych w często używanych przez rodziców tzw. wilgotnych chusteczkach). Dzieci najczęściej uskarżają się na kłucie, pieczenie, szczypanie lub ból okolicy sromu, a rodzice obserwują zaczerwienienie sromu. Rzadko zgłaszają obecność upławów. Wydzielina zapalna z dróg rodnych jest zwykle skutkiem zapalenia pochwy. U dziewczynek w wieku przedpokwitaniowym częstsze są zapalenia sromu, które jednak mogą szerzyć się na dystalną część pochwy2.

Czynniki predysponujące

Dziewczynki w okresie przedpokwitaniowym są szczególnie podatne na zapalenia sromu i pochwy ze względu na czynniki anatomiczne, fizjologiczne i behawioralne. Bliskość wejścia do pochwy i odbytu u dziecka ułatwia przenikanie bakterii z przewodu pok...

W omawianej grupie wiekowej pacjentek istotnym czynnikiem sprzyjającym zapaleniom sromu jest niski poziom higieny – brak wytarcia po mikcji lub defekacji, często niewłaściwy kierunek podcierania czy niemycie rąk. Z wiekiem dziecko przyswaja sobie właściwe zasady higieny, dlatego rzadziej obserwuje się zapalenia pochwy i sromu.

Diagnostyka

Wywiad

W diagnostyce nieswoistego zapalenia sromu kluczowy jest wywiad. Zwykle dziecko uskarża się na kłucie, dyskomfort na sromie i świąd; podaje, że srom czasem boli lub odczuwa nasilenie dolegliwości w czasie mikcji, gdy mocz spłynie po sromie. Matka ...

Jeżeli zatem na podstawie danych z wywiadu wykluczymy możliwość przeniesienia patogenu z innej okolicy ciała oraz dermatozy i alergie, to analiza codziennej toalety pozwala na zidentyfikowanie błędu/czynnika drażniącego, który doprowadza do rozwoj...

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Leczenie

Podstawą postępowania w przypadku nieswoistych zapaleń sromu u dzieci jest modyfikacja zasad higieny. Konieczna jest eliminacja czynników drażniących skórę sromu/ błędów [...]

Opis przypadku 1

Do poradni zgłosiła się matka z 16-miesięczną córką z powodu zaczerwienionego sromu zaobserwowanego u dziecka. Pacjentka ogólnie zdrowa, urodzona z ciąży [...]

Opis przypadku 2

Na wizytę zgłosiła się matka z 4-letnią córką z powodu epizodów bólu sromu, które pojawiają się u dziecka od mniej więcej [...]

Zapobieganie

Nieswoiste zapalenie sromu może nawracać. Ważne jest konsekwentne przestrzeganie zasad prawidłowej higieny. Jeśli nawroty są związane ze sportem, który dziecko uprawia, [...]

Podsumowanie

Większość zapaleń sromu ma charakter nieswoisty, czyli jest następstwem błędów higienicznych bądź stosowania substancji drażniących zawartych w kosmetykach lub środkach piorących. [...]
Do góry