Rozległość zmian często wymusza postępowanie z zakresu endodoncji i chirurgii endodontycznej

Obserwowany w ostatnich latach intensywny rozwój w zakresie materiałoznawstwa oraz technik stosowanych w endodoncji umożliwił jak najdłuższe utrzymanie własnego uzębienia wraz z zachowaniem jego estetyki i funkcji. Mimo że odsetek powodzenia prawidłowo przeprowadzonego leczenia endodontycznego określa się obecnie na poziomie 92-98 proc.,[1-4] wciąż zdarzają się przypadki kliniczne wymagające wykonania resekcji wierzchołka korzenia. Zabieg resekcji nazywany jest także apektomią i jest powszechnie stosowanym i akceptowanym sposobem leczenia.[5,6]

Zmiany okołowierzchołkowe

Pod pojęciem „choroby tkanek okołowierzchołkowych” rozumiemy procesy o charakterze patologicznym zlokalizowane w obrębie ozębnej, cementu korzeniowego i kości wyrostka zębodołowego. Obejmują one: ropnie, ziarniniaki okołowierzchołkowe oraz torbiele.[7] Na podstawie obrazu radiologicznego nie możemy określić charakteru zmiany. Jedynym wiarygodnym badaniem jest badanie histopatologiczne. Jednakże umownie przyjmuje się, że zmiany o średnicy 5-8 mm uznajemy za zmiany o początku stricte endodontycznym, większe zmiany (do 10 mm) kwalifikujemy jako ziarniniaki okołowierzchołkowe, natomiast rozrzedzenie struktury kostnej powyżej 10 mm – jako torbiele.[8]

Etiologia zmian okołowierzchołkowych jest najczęściej bakteryjna. Wśród pozostałych przyczyn powstania zmian OKW wyróżnia się:

• czynniki mechaniczne (mikrourazy, urazy, parafunkcje zwarciowe),
• czynniki alergiczne (pochodzenia odmiazgowego),
• czynniki jatrogenne.

Zdrowe tkanki okołowierzchołkowe stanowią barierę ochronną dla organizmu przed wnikaniem zakażeń z kieszonki przyzębnej lub zainfekowanego kanału korzeniowego. W przypadku pojawienia się stanu zapalnego tkanki okołowierzchołkowe nie tylko nie spełniają funkcji ochronnej, ale co więcej, same mogą stać się przyczyną chorób ogólnoustrojowych.

Celem niniejszej pracy jest prezentacja dwóch przypadków klinicznych wymagających skojarzonego leczenia z zakresu endodoncji i mikrochirurgii endodontycznej. Zaprezentowane przypadki ze względu na konieczność podjęcia odpowiednich decyzji dotyczących sposobu leczenia i zastosowanych metod terapeutycznych oraz materiałów mogą zainteresować lekarza praktyka.

Przypadek 1

Pacjent A.Z. (lat 34) zgłosił się do prywatnej praktyki stomatologicznej w Częstochowie w celu ekstrakcji zęba 28. Wykonano rutynowo radiologiczne zdjęcie pantomograficzne (ryc. 1), na którym zauważono rozrzedzenie struktury kostnej w okolicy zęba...