Nauka

Iniekcje z kwasu hialuronowego

Dr n. med. Barbara Ryba-Barwacz

Zakład Stomatologii Zintegrowanej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Czy od lat stosowany przez ortopedów w leczeniu chorób zwyrodnieniowych stawów znajdzie zastosowanie w terapii schorzeń stawów skroniowo-żuchwowych?

Kwas hialuronowy (ang. hyaluronic acid – HA) to liniowy, nierozgałęziony polisacharyd, znajdujący się m.in. w chrząstce oraz płynie stawowym. Wydaje się, że odgrywa istotną rolę w stabilizacji integralności stawu oraz odżywianiu powierzchni stawowych.[1] Niektóre badania donoszą, że to właśnie HA i fosfolipidy składają się na wydajny „system smarowania” stawów, w tym także skroniowo-żuchwowych, chroniący je przed powstawaniem nadmiernej siły tarcia.[2] Natomiast z punktu widzenia metabolicznego HA pełni rolę w odżywianiu części dysku i chrząstki stawowej, które pozbawione są unaczynienia.[3] Odgrywa on również rolę w formowaniu chrząstki stawowej. Niektórzy badacze sugerują ponadto, że iniekcja kwasu hialuronowego stymuluje jego naturalną produkcję przez tkanki własne pacjenta, zmniejszając tym samym zużycie elementów stawowych i zapobiegając adhezji.[1]

Literatura opisuje iniekcje dostawowe kwasu hialuronowego w leczeniu schorzeń stawów skroniowo-żuchwowych, takich jak:

  • przemieszczenie krążka stawowego bez zablokowania i z zablokowaniem,
  • zmiany zwyrodnieniowe,
  • dolegliwości bólowe stawów.

Technika zabiegu

W piśmiennictwie istnieje opis wielu typów zabiegów o różnej metodyce. I tak dostępna jest m.in. technika iniekcji jednoigłowej oraz dwuigłowej, a kwas może być wstrzykiwany do górnej, dolnej lub do obydwu przestrzeni stawowych. Operatorzy korzystają też z innych typów preparatów kwasu hialuronowego – o wysokiej, średniej i niskiej masie cząsteczkowej. Wątpliwości pogłębia również fakt, iż Agencja Żywności i Leków (Food and Drug Administration – FDA) dopuszcza iniekcje dostawowe HA jedynie w przypadku zmian zwyrodnieniowych stawów kolanowych.[4] Również w Polsce nie zostały stworzone wytyczne dotyczące tego typu zabiegów, ponadto nie wskazano, kto powinien je wykonywać. Iniekcje do stawów skroniowo-żuchwowych przeprowadzane są w naszym kraju rzadko, z reguły przez chirurgów twarzowo-szczękowych lub stomatologicznych.

Pełna wersja artykułu omawia następujące zagadnienia:

Czy to działa?

Skuteczność iniekcji dostawowych kwasu hialuronowego była porównywana w badaniach m.in. z szyną okluzyjną, iniekcjami kortykosteroidów oraz terapią doustną niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi.[11-14] [...]
Do góry