Przegląd piśmiennictwa
Stomatopatie protetyczne – definicja, etiologia, klasyfikacja i leczenie
Lek. dent. Joanna Urbańska
Lek. dent. Aleksandra Kuchta
ABSTRACT
This article presents the causes and manifestations of prosthetic stomatopathies. Recommended preventive measures and treatment methods currently in use are discussed. The problem of prosthetic stomatopathies is also presented against the background of systemic disorders.
Keywords: prosthetic stomatopathies, oral mycosis, Candida albicans.
W pracy przedstawiono przyczyny i objawy stomatopatii protetycznych. Omówiono zalecaną profilaktykę stomatopatii, a także stosowane metody leczenia. Zaprezentowano problem stomatopatii protetycznych w ujęciu chorób ogólnoustrojowych.
Stan jamy ustnej ma znaczący wpływ na kondycję psychiczną i fizyczną każdego człowieka. Niestety stomatopatie protetyczne w dalszym ciągu są problemem współczesnej stomatologii i dotyczą według Majewskiego 40 proc. pacjentów użytkujących protezy płytowe.[4] Dlatego tak ważne jest zachowanie własnego uzębienia lub prawidłowe wykonanie i użytkowanie uzupełnienia protetycznego.
Pojęciem stomatopatii protetycznych przyjęto określać stany patologiczne tkanek jamy ustnej związane przyczynowo z użytkowaniem protez stomatologicznych.[1]
Stomatopatia protetyczna może również, choć znacznie rzadziej, dotyczyć: koron, mostów, wypełnień ubytków zębowych, protez wspartych na wszczepach zębowych.[2]
Etiologia
Etiologia stomatopatii protetycznych jest wieloczynnikowa. Do głównych przyczyn ich powstawania możemy zaliczyć: uraz mechaniczny, infekcje grzybicze, oddziaływanie płytki protez, schorzenia układowe, złą higienę protez, czynniki chemiczne, reakcje alergiczne.[5,6]
Uraz mechaniczny
Uraz mechaniczny może być spowodowany wadliwą konstrukcją protezy, taką jak:
- niedokładne opracowanie obrzeży, przekraczających granicę neutralną błony śluzowej w przedsionku, na dnie jamy ustnej oraz linię AH na podniebieniu,
- nieprawidłowe przyleganie płyty do podłoża o nadmiernej ruchomości (ruchy przesuwania i tarcia),
- wadliwe wyznaczenie powierzchni okluzyjnej i wysokości zwarcia,
- nieprawidłowe ustawienie zębów sztucznych powodujące przeciążenia zgryzowe i uraz tkanek podłoża,
- niedostateczna gładkość powierzchni dośluzowej płyty protezy lub przęseł mostów,
- powierzchniowe przyleganie przęseł mostów do błony śluzowej.
Do stomatopatii powstałych na skutek czynnika urazowego można zaliczyć także schorzenia przyzębia, które są wywołane drażniącym działaniem zbyt długich i szerokich brzegów koron protetycznych, wadliwie biegnących klamer oraz niedostosowanych w okolicy zębów własnych pacjenta płyt protez częściowych.[2]
