Przypadek kliniczny
Przewlekła zakrzepica żyły wrotnej
dr n. med. Sławomir Tubek1,2
lek. Alina Warmuzińska3
- Opis przypadku 48-letniej kobiety z niespecyficznymi objawami ze strony jamy brzusznej, u której w trakcie diagnostyki stwierdzono przewlekłą zakrzepicę żyły wrotnej
- Czynniki predysponujące do wystąpienia zaburzeń krzepnięcia i zakrzepicy żyły wrotnej
- Grupy osób z obniżoną opornością na aktywowane białko C (APCr)
W około 50% przypadków zakrzepicy żyły wrotnej (ZŻW) nie udaje się ustalić jej przyczyny. Najczęstszą znaną przyczyną jest zdekompensowana marskość wątroby, która występuje u 1,3-9,8% chorych. Czynnikami ryzyka rozwoju ZŻW, poza ogólnoustrojowymi (stany nadkrzepliwości), są czynniki miejscowe: nowotwory w jamie brzusznej, procesy zapalne w jamie brzusznej (w tym, poza zapaleniem trzustki, np. zapalenie uchyłków jelita grubego, odczyn zapalny przy owrzodzeniu dwunastnicy, nieswoiste zapalenia jelit, zapalenie wyrostka robaczkowego, zapalenie pęcherzyka żółciowego) oraz pourazowe czy pooperacyjne uszkodzenia układu wrotnego.
U wielu chorych współistnieją czynniki miejscowe i ogólnoustrojowe, a miejsce procesu zakrzepowego i jego zakres mogą dotyczyć różnych odcinków krążenia wrotnego1-5.
Roczna częstość występowania ZŻW jest oceniana na mniej więcej 4 przypadki/mln populacji, aczkolwiek dane z autopsji sugerują większą liczbę2. Przypadki zakrzepicy innych żył w zakresie jamy brzusznej są rzadsze – <1/mln/rok2.
Zakrzepica żyły wrotnej często nie powoduje objawów, a rozpoznanie ustala się przypadkowo. Zakrzepica świeża, dawniej nazywana ostrą, może się objawiać: silnym bólem nadbrzusza, utratą łaknienia, nudnościami i wymiotami. Przy rozległej zakrzepicy mogą wystąpić objawy niedokrwienia jelit. O przewlekłej ZŻW mówimy wówczas, gdy niedrożność żyły wrotnej trwa ponad 6 miesięcy od prawdopodobnego początku i rozwija się krążenie oboczne z jego następstwami1,2,4,5.
Opis przypadku
Kobieta, 48 lat, bez nadwagi, zgłosiła się na szpitalny oddział ratunkowy (SOR) bez skierowania z powodu trwającego i narastającego od miesiąca osłabienia, nudności, pobolewań nadbrzusza, luźnych stolców – do kilku dziennie, okresowo z domieszką krwi.
Pacjentka poinformowała, że od ponad miesiąca w związku z pracą odczuwa stres, na skutek czego wystąpiła u niej reakcja depresyjna. Od psychiatry otrzymała leki antydepresyjne i to z ich stosowaniem wiązała wymienione wyżej dolegliwości.
W wywiadzie: wieloletnia antykoncepcja hormonalna, przyjmowany stale lek antyhistaminowy z powodu alergicznego nieżytu błony śluzowej nosa, uczulenie na metamizol, 3 miesiące wcześniej pierwsza dawka szczepionki na COVID-19. Stan po cięciu cesa...
