Alergiczny nieżyt nosa (ANN) jest najczęstszą chorobą alergiczną w populacji pediatrycznej. Jest reakcją nadwrażliwości błon śluzowych nosa typu I (zależną od immunoglobuliny E [IgE]) wynikającą z ekspozycji na alergen u uczulonego dziecka. Uwolnione z komórek tucznych mediatory rozpoczynają proces zapalny, w którym biorą udział komórki zapalne (w tym eozynofile) gromadzące się w warstwie zarówno podśluzowej, jak i śluzowej nosa. ANN jest znaczącym czynnikiem ryzyka rozwoju astmy, a jego skuteczna terapia ma pozytywny wpływ na leczenie tej najczęstszej choroby dolnych dróg oddechowych.

Objawy ANN, do których należą: świąd nosa, wyciek z nosa (przedni lub tylny), napadowe kichanie i zatkanie nosa, mogą ustępować samoistnie lub pod wpływem leczenia.

Alergiczny nieżyt nosa dzielimy na:

• sezonowy – pojawiający się w okresie pylenia roślin wiatropylnych lub zarodników grzybów pleśniowych
• całoroczny – jego objawy pojawiają się po kontakcie z alergenem występującym w otoczeniu dziecka (np. roztocza kurzu domowego, alergeny zwierząt domowych, pleśnie oraz karaluchy).

Niestety, postępujące zmiany klimatyczne oraz występująca u wielu pacjentów polialergia mogą zaburzyć ten prosty podział, a tym samym stanowić wyzwanie klasyfikacyjne dla lekarzy.

Ponadto ANN można podzielić na okresowy (przerywany) lub przewlekły (przetrwały) oraz łagodny i umiarkowany/ciężki (tab. 1)¹. Stopień nasilania się objawów obserwowanych u dziecka/nastolatka może mieć wpływ na zmianę kwalifikacji ciężkości ANN, a tym samym być podstawą do wdrożenia innego leczenia.

Alergiczny nieżyt nosa może współistnieć z alergicznym zapaleniem spojówek. Połączenie tych dwóch chorób jest charakterystyczne dla uczulenia na pyłki roślin wiatropylnych. ANN szczególnie w populacji dziecięcej może być przyczyną dysfunkcji trąbki słuchowej, a tym samym predysponować zarówno do pojawienia się zaburzeń słuchu, jak i nawracania infekcji górnych dróg oddechowych². U dzieci z ANN mogą występować objawy zespołu alergii jamy ustnej (OAS – oral allergy syndrome) lub inaczej zespołu pyłkowo-pokarmowego (PFAS – pollen-food allergy syndrome). Udowodniono, że u dzieci z ANN dochodzi do znacznego pogorszenia jakości życia, co jest skutkiem niskiej samooceny oraz zaburzonych relacji zarówno w rodzinie, jak i wśród rówieśników. Prezentują one również zaburzenia emocjonalne³.