Prof. nadzw. dr hab. med. Tomasz Hryniewiecki

Szanowni Państwo,

to już trzeci numer czasopisma „Stany Nagłe po Dyplomie” i mam nadzieję, że będzie tak dobrze przyjęty jak poprzednie. Tak jak w pierwszych numerach, przedstawiamy kolejne problemy wymagające pilnego leczenia z zakresu różnych specjalizacji lekarskich, głównie internistycznych.

Zaczynamy przegląd najczęstszych objawów w stanach nagłych, tym razem omawiamy duszność. Jest ona subiektywnym odczuciem braku powietrza lub trudności w oddychaniu, rozmaicie opisywanym przez chorych. Może występować u pacjentów z niewydolnością serca, astmą lub z chorobami śródmiąższowymi płuc, ale też u zdrowych osób. Przypomnijmy sobie wiadomości, które są podstawą nauki medycyny na początkowych latach studiów lekarskich.

Kolejne zagadnienie to choroba wieńcowa. Jest ona najczęściej występującą chorobą układu krążenia i mimo ogromnych postępów w leczeniu najczęstszą przyczyną śmierci w Polsce i Europie. Przypominamy różnicowanie dolegliwości bólowych w klatce piersiowej i zasady postępowania z chorymi z niestabilną chorobą wieńcową na różnych etapach opieki medycznej. Szczególnie zwracam uwagę na obowiązek wykluczenia ostrego zawału z uniesieniem lub bez odcinka ST, ale też na konieczność skierowania chorego do szpitala po diagnozie niestabilnej choroby wieńcowej.

Rzadziej występująca i tym trudniejsza do rozpoznania może być ostra niewydolność wątroby. Może ona wystąpić w wyniku uszkodzenia toksycznego (bardzo często paracetamolem), ale też wikłać przebieg wielu schorzeń o etiologii wirusowej i stanowić stan zagrożenia życia. W artykule w sposób wyczerpujący przedstawiono symptomatologię, diagnostykę i leczenie tej choroby. Szybkie postawienie szczegółowego rozpoznania u chorych z ostrą niewydolnością wątroby umożliwia ustalenie rokowania, co wpływa na wybór odpowiedniego leczenia.

W kolejnym artykule przedstawiamy wiadomości o jednej z najczęstszych przyczyn wizyt u lekarza rodzinnego, czyli o bólu pleców o charakterze korzeniowym, związanym z dyskopatią kręgosłupa. Zanim zaproponujemy leczenie, pamiętajmy o konieczności różnicowania z innymi chorobami, bardzo groźnymi, takimi jak tętniak rozwarstwiający aorty lub choroba wieńcowa, ale także między innymi z chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, zapaleniem trzustki, zapaleniem płuc oraz chorobami ginekologicznymi.

Nową część pisma poświęconą pułapkom badań laboratoryjnych zaczynamy od krytycznej analizy oznaczania stężenia D-dimerów. Parametr ten jest powszechnie nadużywany w diagnostyce stanów nagłych. Bardzo często jego oznaczenie prowadzi jedynie do wykonania kolejnego niepotrzebnego i obciążającego chorego oraz budżet szpitala badania, jakim jest tomografia komputerowa.

Zachęcam do wnikliwej lektury i przesyłania opisów stanów nagłych z własnej obserwacji, które będziemy opatrywali komentarzami ekspertów.