Piśmiennictwo:

1. Schwarz A, Krause PH, Kunzendorf U, et al. The outcome of acute interstitial nephritis: Risk factors for the transition from acute to chronic interstitial nephritis. Clin Nephrol 2000;54:179-190.

2. Perneger TV, Whelton PK, Klag MJ. Risk of kidney failure associated with the use of acetaminophen, aspirin, and nonsteroidal antiinflammatory drugs. N Engl J Med 1994;331:1675-1679.

3. Mackinnon B, Boulton-Jones M, McLaughlin K. Analgesic-associated nephropathy in the West of Scotland: A 12-year observational study. Nephrol Dial Transplant 2003; 18:1800-1805.

4.Steciwko A, Rutkowski B. Zasady współdziałania między lekarzem rodzinnym a specjalistą nefrologiem w rozpoznawaniu i leczeniu chorób nerek. [w:] Rutkowski B, Czekalski S. Standardy postępowania w rozpoznaniu i leczeniu chorób nerek. MAKmed, Gdańsk 2001:384-392.

5.Curhan GC, Knight EL, Rosner B, et al. Lifetime nonnarcotic analgesic use and decline in renal function in women. Arch Intern Med 2004;164:1519-1524.

6. De Broe M. Over-the-counter analgesic use. J Am Soc Nephrol 2009;20(10):2098-2103.

7.Curhan GC, Knight EL, Rosner B, et al. Lifetime nonnarcotic analgesic use and decline in renal function in women. Arch Intern Med 2004;164(14):1519-1524.

Algorytmy oznaczania prokalcytoniny w podejmowaniu decyzji dotyczących antybiotykoterapii

dr n. med. Grzegorz Krasowski
Mazowieckie Centrum Leczenia Chorób Płuc i Gruźlicy w Otwocku

Opracowano na podstawie: Schuetz P, Chiappa V, Briel M, et al. Procalcitonin Algorithms for Antibiotic Therapy Decisions. Arch Intern Med 2011;171(15): 1322-1331.

Streszczenie

Omawiana praca stanowi przegląd literatury opisującej przydatność oznaczania prokalcytoniny w procesie podejmowania decyzji terapeutycznych dotyczących zastosowania leków przeciwbakteryjnych w zakażeniach układu oddechowego. Do przedstawionej metaanalizy wybrano z baz danych EMBASE, MEDLINE i Cochrane Central Register of Controlled Trials 14 badań klinicznych z randomizacją, w których oceniano wpływ proponowanych algorytmów oznaczania prokalcytoniny na decyzję zarówno o rozpoczęciu antybiotykoterapii, jak i o czasie jej trwania w grupie 4467 dorosłych pacjentów. Oceny dokonano u chorych z zakażeniami układu oddechowego o łagodnym, umiarkowanym i ostrym, zagrażającym życiu przebiegu, zgłaszających się do lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, na oddziały pomocy doraźnej oraz hospitalizowanych w ośrodkach intensywnej opieki medycznej. Wyniki metaanalizy miały stanowić podstawę do sformułowania odpowiedzi na pytanie, czy wprowadzenie do praktyki klinicznej algorytmów, gdzie decyzja o rozpoczęciu leczenia antybiotykami lub jego zakończeniu jest oparta na ocenie stężenia prokalcytoniny, pozwoli zmniejszyć zużycie tych leków przy zachowaniu skuteczności leczenia i bezpieczeństwa pacjentów,¹ a więc bez negatywnego wpływu na efekt terapeutyczny.^2,3,4

Nie wykazano różnicy pod względem śmiertelności między pacjentami z grupy, w której oznaczano stężenie prokalcytoniny, i z grupy kontrolnej, wśród chorych leczonych w ramach POZ, pomocy doraźnej czy oddziałów intensywnej opieki medycznej. W grupie, w której wykonywano oznaczenia zaobserwowano natomiast:

● zmniejszenie częstości przepisywania antybiotyków o 74% i skrócenie średniego czasu trwania terapii tymi lekami o 13% u pacjentów leczonych w ramach podstawowej opieki zdrowotnej

● krótszy czas stosowania antybiotyków u pacjentów z pozaszpitalnymi zapaleniami płuc^3,5

● zmniejszenie o 44% częstości przepisywania leków przeciwbakteryjnych pacjentom z zaostrzeniem przewlekłej obturacyjnej choroby płuc leczonych na oddziałach pomocy doraźnej⁶

● skrócenie czasu stosowania antybiotyków u pacjentów leczonych na oddziałach intensywnej opieki.^1,7,8

Zachęcające wyniki skłoniły autorów do wniosku, że konieczne są dalsze wieloośrodkowe badania w tym zakresie w celu standaryzacji metody i określenia miejsca algorytmów oznaczania prokalcytoniny w postępowaniu terapeutycznym.