Następnego dnia, po odłączeniu pacjentki od respiratora wykonano kolejne zdjęcie kontrolne RTG klatki piersiowej (ryc. 1B).
Rycina 1B. Zdjęcie RTG klatki piersiowej w projekcji A-P wykonane dobę po zabiegu
2. Co jest widoczne na zdjęciu RTG (RYC. 1B)?
a. Płyn w prawej jamie opłucnowej z odmą prawostronną
b. Narastanie odmy prawostronnej
c. Narastanie płynu w lewej jamie opłucnowej
d. Obraz jak w badaniu poprzednim przy pełniejszym nabraniu powietrza przez pacjentkę
Na zdjęciu wykonanym dobę po zabiegu obraz radiologiczny był praktycznie identyczny z poprzednim, co jednak nie korelowało w żadnym stopniu z objawami przedmiotowymi: osłuchowo płuco słyszalne do samego dołu, pacjentka nie wykazywała żadnych cech niewydolności oddechowej.
Uwagi praktyczne radiologa
1. Badanie klatki piersiowej za pomocą spiralnej tomografii komputerowej w nowoczesnych aparatach TK zawsze daje możliwość wykonania wtórnej rekonstrukcji obrazów cienkimi warstwami (~1 mm), dzięki czemu z każdego badania z danych surowych możemy uzyskać po wykonanym badaniu bardzo dokładne obrazy miąższu płucnego bez dodatkowego narażania pacjenta na promieniowanie. Dodatkową zaletą tej metody jest możliwość oceny narządów śródpiersia.
2. Aby ograniczyć dawkę promieniowania w obrazowaniu klatki piersiowej, należy rozważyć badanie metodą tomografii komputerowej wysokiej rozdzielczości trybem sekwencyjnym (HRCT – high resolution computed tomography), które w odróżnieniu od trybu spiralnego znacznie mniej obciąża pacjenta promieniowaniem, a jednocześnie umożliwia uzyskanie obrazów wysokiej rozdzielczości. Minusem tego badania jest brak możliwości wiarygodnej oceny narządów śródpiersia.
3. W przypadku diagnostyki samego miąższu płucnego należy rozważyć badanie bez podania środka cieniującego. To dodatkowo zmniejsza obciążenie pacjenta (zwłaszcza po zabiegu) i daje możliwość ewentualnego ponownego wykonania badania w przypadku kolejnych komplikacji klinicznych bez obawy o stan wydolności nerek.
3. Jakie badanie weryfikujące należy wykonać w celu diagnostyki różnicowej?
a. Kontrolne zdjęcie RTG klatki piersiowej
b. Badanie metodą tomografii komputerowej
c. Badanie metodą rezonansu magnetycznego
d. Badanie USG
„THE CHEST SET” – dla chętnych zapamiętywanie mnemoniczne najczęstszych przyczyn odmy opłucnowej
| Trauma | Uraz |
| Honneycomb lung, Hamman-Rich syndrome | Plaster miodu, zespół Hammana-Richa |
| Emphysema, Esophageal rupture | Rozedma, uraz przełyku |
| Chronic obstructive pulmonary disease | Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) |
| Hyaline membrane disease | Zespół błon szklistych |
| Endometriosis | Endometrioza |
| Sclerodermia | Sklerodermia |
| Tuberous sclerosis | Stwardnienie guzowate |
| Sarcoma (osteo-), Sarcoidosis | Mięsak, sarkoidoza |
| Eosinophilic granuloma | Ziarniniak eozynofilowy |
| Tuberculosis + fungus | Gruźlica, grzybica |