Komentarz

Program Edukacyjny Dermatologia 18/6 – rozwiązanie i komentarz

Przyłuszczyca plackowata (parapsoriasis in placibus) jest przewlekłą chorobą skóry, która charakteryzuje się obecnością rumieniowo-złuszczających ognisk zlokalizowanych głównie na tułowiu i powierzchniach zgięciowych kończyn. Zmianom nie towarzyszy świąd ani pieczenie. Częściej chorują mężczyźni.

Wyróżnia się następujące odmiany przyłuszczycy palckowatej: drobnoogniskową palczastą oraz wielkoogniskową zapalną lub poikilodermiczną. W przyłuszczycy drobnoogniskowej charakterystyczne są rumieniowate plamy, przypominające odbicia opuszek palców, układające się wzdłuż przebiegu żeber. Choroba ma przebieg łagodny, wieloletni, ze znikomym ryzykiem rozwoju chłoniaka T-komórkowego skóry. Zwykle nie wymaga leczenia, choć można stosować PUVA-terapię.

W postaci wielkoogniskowej zapalnej plamy są większe, średnicy kilku-kilkunastu centymetrów, dobrze odgraniczone od otoczenia, ze złuszczającą się powierzchnią. Jeśli w obrębie rumieni pojawiają się przebarwienia, odbarwienia, zaniki i teleangiektazje, a skóra ma tzw. pstry wygląd, mówimy o postaci poikilodermicznej. Po latach z obu tych postaci może rozwinąć się chłoniak skóry, a pierwszymi objawami transformacji nowotworowej jest pojawienie się świądu i nacieku w obrębie zmian skórnych.

Podstawą leczenia przyłuszczycy jest PUVA- lub helioterapia. Miejscowo stosuje się kortykosteroidy o średniej sile działania oraz preparaty nawilżająco-natłuszczające.

Półpasiec jest chorobą wirusową spowodowaną aktywacją obecnego w zwojach nerwów czaszkowych lub zwojach międzykręgowych wirusa ospy wietrznej-półpaśca (Herpes virus varicellae). Do uaktywnienia wirusa może dochodzić wskutek obniżenia odporności organizmu w przebiegu AIDS, choroby nowotworowej, ciężkiego zakażenia, leczenia immunosupresyjnego. U osób starszych półpasiec zdarza się często i jest wynikiem naturalnej inwolucji układu odpornościowego lub współistnienia chorób dodatkowych (przewlekłych zakażeń układu oddechowego, chorób serca, nowotworów, cukrzycy). W tej grupie chorych półpasiec częściej ma postać uogólnioną, wymaga intensywnego leczenia i jest powikłany przewlekłą neuralgią.

Przebarwienia pozapalne to jedno z powikłań po przechorowaniu półpaśca. Do innych powikłań należą: wtórne zakażenia bakteryjne, nerwobóle (mogą się utrzymywać przez wiele miesięcy, a nawet lat po wygojeniu zmian skórnych), zlokalizowany świąd, owrzodzenia, porażenie nerwów czaszkowych (okoruchowego, trójdzielnego, twarzowego, słuchowego), owrzodzenie rogówki, uszkodzenie gałki ocznej. Zmiany, podobnie jak wykwity pierwotne (pęcherzyki na zapalnym podłożu), mają układ jednostronny, nie przekraczają linii środkowej twarzy lub tułowia, ograniczają się do danego dermatomu.

Prawidłowe odpowiedzi: 1. cd, 2. a, 3. bcd, 4. abcd, 5. bd, 6. ac, 7. bc, 8. abc, 9. ab, 10. bc

Adres do korespondencji: lek. Aleksandra Zamirska, Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii AM we Wrocławiu, ul. Chałubińskiego 1, 50-369 Wrocław, tel. (71) 327 09 41, faks (71) 327 09 42

Piśmiennictwo

1. Jabłońska S, Majewski S. Choroby skóry i przenoszone drogą płciową. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2006:108-110:418-420.

2. Szepietowski J i wsp. Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych drogą płciową. Wyd. Lek. PZWL, Warszawa 2002:96-97:194-195.

3. Wąsik F, Baran E, Szepietowski J. Zarys dermatologii klinicznej. Wyd. Volumed, Wrocław 1995:74-75.

4. Biesiada G, Czepiel J, Skwara P i wsp. Zachorowania na półpasiec u ludzi w starszym wieku w materiale Kliniki Chorób Zakaźnych w latach 2001-2003. Gerontologia Polska 2005;13:177-180.